Ընդունված է 2018 թվական

հունիսի 28-ին

Գ Լ ՈՒԽ 1

ՀԻՄՆԱԿԱՆ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

 

Հոդված 1.

Օրենքի կարգավորման առարկան

 

1. Սույն օրենքը կարգավորում է Արցախի Հանրապետությունում չափումների միասնականության ապահովման իրավական հիմքերը, չափումների միասնականության ապահովման բնագավառում իրավաբանական անձանց և անհատ ձեռնարկատերերի հարաբերությունները և ուղղված է  չափումների ոչ հավաստի արդյունքների բացասական հետևանքներից սպառողների իրավունք­ների և օրինական շահերի պաշտպանությանը, տնտեսության զարգացմանը և գիտատեխնիկական առաջընթացին:

 

Հոդված 2.

Օրենքում օգտագործվող հիմնական հասկացությունները

 

1. Սույն օրենքում օգտագործված են հետևյալ հիմնական հասկացու­թյուն­ները.

1. ազգային չափանմուշ (ազգային էտալոն)` չափանմուշ, որը չափագի­տության ազգային մարմնի որոշմամբ ճանաչվել է որպես ելակետային Արցախի Հանրապետության տարածքում.
2. աշխատանքային չափանմուշ (աշխատանքային էտալոն)՝ չափանմուշ, որն օգտագործվում է չափման միջոցների կամ չափիչ համակարգերի տրամաչա­փարկման կամ ստուգաչափման համար.
3. գիտական պահապաններ` ազգային չափանմուշների պահպանման համար պատասխանատու անձինք.
4. հետևելիության շղթա` չափման միջոցներին չափանմուշային միավոր­ների արժեքների փոխանցման շղթա, որում ներկայացված են միավորների արժեքների փոխանցման հերթականությունը և անորոշությունների համեմա­տությունը.
5. չափագիտական    ապահովում`  օրենսդրական   չափա­գիտու­թյան բնա­­­գա­­վա­ռում  չափման արդյունքների հավաստիության ապահովման հա­մար կիրառվող անհրաժեշտ գործողությունները, տեխնիկական միջոցները և կարգերը.
6. չափագիտության լիազոր մարմին` կառավարության լիազորած պետական կառավարման մարմին, որը Արցախի Հանրապետության տարածքում իրականացնում է չափումների միասնականության ապահովման պետական կառավարում.
7. չափագիտություն` գիտություն չափումների և դրանց կիրառման մասին.
8. չափանմուշ (էտալոն)` նյութական չափ, չափման միջոց, ստանդարտ նմուշ կամ չափողական համակարգ, որը նախատեսված է համապատասխան անորոշությամբ արժեքի կամ միավորի վերարտադրման, սահմանման, պահպանման և այլ չափման միջոցներին փոխանցման համար.
9. չափման միջոց` չափում կատարելու համար նախատեսված սարք, որը կարող է կիրառվել առանձին կամ լրացուցիչ սարքերի հետ համատեղ.
10.  չափման միջոցների ստուգաչափում` գործողությունների ամբողջու­թյուն, որն ապահովում է օբյեկտիվ տվյալներ այն մասին, որ չափման միջոցը բավարարում է սահմանված պահանջները: Չափման միջոցների ստուգաչափումը լինում է ընտրանքային, առաջնային, կրկնակի, պարտադիր պարբերաբար կատարվող և կամավոր.
11.  չափման միջոցների տրամաչափարկում (կալիբրավորում)՝ գործո­ղությունների ամբողջություն, որի միջոցով որոշակի պայմաններում որոշվում է տրամաչափարկվող չափման միջոցների չափվող արժեքների բաշխման տիրույթն աշխատանքային չափանմուշների կամ չափանմուշային չափման միջոցների համեմատությամբ.
12. չափման միջոցների փորձաքննություն` չափման միջոցների ստուգա­չափում, որն իրականացվում է դատարանի, դատախազության, միջնորդ դատարանի, սպառողների և նրանց իրավունքները պաշտպանող կազմակերպու­թյունների գրավոր առաջարկով կամ պահանջով.
13. չափում` մեծության արժեքի որոշման նպատակով իրականացվող գործողությունների ամբողջություն.
14. չափումների միասնականություն` չափումների այնպիսի վիճակ, որի արդյունքներն արտահայտված են մեծությունների ընդունված միավորներով, իսկ չափումների սխալանքը հայտնի հավանականությամբ դուրս չի գալիս սահ­ման­ված տիրույթից.
15. ստանդարտ նմուշ` չափ, որն օգտագործվում է չափման միջոցների ստուգաչափման, տրամաչափարկման, ճշտության գնահատման, ինչպես նաև նյութերի բաղադրության, հատկությունների տեխնիկական բնութագրերը բնորոշող մեծությունների արժեքների որոշման ժամանակ.
16. տեսակի հաստատման սերտիֆիկատ՝ փաստաթուղթ, որը հավաստում է չափման միջոցի տեսակի հաստատված լինելը.
17. օրենսդրական չափագիտական հսկողություն` չափման միջոցների տեսակի հաստատում, չափման միջոցների նախնական և հետագա ստուգաչա­փում, չափագիտական հսկողություն և փորձաքննություն.
18. օրենսդրական չափագիտություն` չափագիտության մաս, որը ներառում է գործունեության այն տեսակները, որոնց վրա տարածվում են օրենսդրությամբ սահմանված պահանջներ չափումների, չափման միավորների, չափման միջոցնե­րի և չափման մեթոդների վերաբերյալ:

 

Հոդված 3. Չափումների միասնականության ապահովման բնագավառում հարաբերությունների իրավական կարգավորումը

 

1. Արցախի Հանրապետության չափագիտության և չափումների միասնա­կա­նության ապահովման բնագավառում հարաբերությունները կարգավորվում են սույն օրենքով, միջազգային պայմանագրերով և այլ իրավական ակտերով:

2. Եթե Արցախի Հանրապետության միջազգային պայմանագրերով սահմանված են այլ նորմեր, քան նախատեսված են սույն օրենքով, ապա գործում են միջազգային պայմանագրերի նորմերը:

 

Գ Լ ՈՒ Խ  2

ՄԵԾՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ՄԻԱՎՈՐՆԵՐԸ, ՉԱՓԱՆՄՈՒՇՆԵՐԸ, ՉԱՓՄԱՆ ՄԻՋՈՑՆԵՐԸ, ՉԱՓՈՒՄՆԵՐԻ ԿԱՏԱՐՄԱՆ ՄԵԹՈԴԻԿԱՆԵՐԸ ԵՎ ՏՐԱՄԱՉԱՓԱՐԿՈՒՄԸ

 

Հոդված 4.

Մեծությունների միավորները

 

1. Արցախի Հանրապետությունում կիրառվում են Չափի և կշռի միջազգային համաժողովի կողմից ընդունված և Օրենսդրական չափագիտության միջազգային կազմակերպության կողմից երաշխավորված միավորների միջազգային ՍԻ (SI) համակարգի մեծությունների միավորները և չափումների սանդղակները:

2. Սույն հոդվածի առաջին մասով երաշխավորված մեծությունների միավորների հետ համահավասար կարող են կիրառվել մեծությունների արտա­հա­մակարգային միավորները` հարաբերակցված միջազգային համակարգի միա­վորների հետ:

3. Արցախի Հանրապետությունում կարող են կիրառվել համընդհանուր ընդունված հատուկ միավորներ, որոնք անհրաժեշտ են`

1) միջազգային առևտրի համար.

2) օդային և ծովային նավագնացության, առողջապահության, ռազմական նպատակների և անվտանգության համար:

4. Մեծությունների միավորների, չափումների սանդղակների հայերեն անվանումը, նշագրումը, գրելաձևը և կիրառման կանոնները սահմանում է Արցախի Հանրապետության կառավարությունը:

5. Առևտրում, գովազդում, հրատարակություններում, դասագրքերում արգելվում է կիրառել թույլատրված միավորներից տարբեր միավորներ:

 

Հոդված 5.

Չափանմուշներ

 

1. Ազգային չափանմուշների համակարգը ստեղծվում է կիրառման թույլա­տրված միավորների պահպանման, տարածման և տնտեսության պահանջարկը բավարարելու նպատակով:

2. Մեծությունների միավորները, ազգային և աշխատանքային չափանմուշ­ները չափումների միասնականության ապահովման ազգային համակարգի տեխ­նի­­կական հիմքն են: Դրանք Արցախի Հանրապետության տարածքում հանդիսանում են ելակետային և նախատեսված են մեծությունների միավորների չափերի վերարտադրման և պահպանման համար, ինչպես նաև տվյալ մեծությունների աշխատանքային չափման միջոցներին դրանց չափի փոխանցման համար:

3. Ազգային չափանմուշները պահպանվում են Չափագիտության ազգային մարմնի գիտական պահապանների կողմից:

4. Չափման միջոցը, որպես ազգային չափանմուշ, ճանաչվում է Չափագիտության ազգային մարմնի կողմից Արցախի Հանրապետության կառավարության սահմանած կարգով:

5. Ազգային չափանմուշները պետության սեփականությունն են:

 

Հոդված 6. Չափման միջոցները

 

1. Չափման միջոցները նախատեսված են կիրառման թույլատրված միավորներով արտահայտված մեծությունների արժեքը որոշելու համար:

2. Չափման միջոցների չափագիտական բնութագրերը, ինչպես նաև տվյալ չափման միջոցներին ներկայացվող շահագործման պահանջները սահմանվում են տվյալ չափման միջոցն արտադրողի կողմից:

3. Օրենսդրական չափագիտության ենթակա ոլորտներում կիրառվող չափման միջոցները պետք է համապատասխանեն օրենսդրությամբ սահմանված պահանջներին:

 

Հոդված 7.

Ստանդարտ նմուշները

 

1. Օրենսդրական չափագիտության ոլորտներում կիրառվող ստանդարտ նմուշները ենթակա են տեսակի հաստատման:

2. Տրամաչափարկման ժամանակ կիրառվող ստանդարտ նմուշները ենթակա են վկայագրման` միջազգային ստանդարտներին համապատասխան:

 

Հոդված 8.

Չափումների կատարման մեթոդիկաները

 

1. Չափումների կատարման մեթոդիկան, այդ թվում` էտալոնային մեթոդիկան, փաստաթուղթ է, որով սահմանվում են չափումների կատարման նախապատրաստման կանոնները, չափման մեթոդը, տեխնիկական միջոցները, ինչպես նաև չափման արդյունքի մշակման և հաշվարկման կարգը:

2. Օրենսդրական չափագիտության տարածման ոլորտներում կիրառվող չափումների  կատարման մեթոդիկաները ենթակա են չափագիտական վկայագրման:

 

Հոդված  9. Չափման միջոցների տրամաչափարկումը

 

1. Տրամաչափարկումն իրականացվում է չափանմուշների համեմատու­թյամբ տրամաչափարկվող չափման միջոցների չափվող արժեքների բաշխման տիրույթը որոշելու նպատակով:

2. Օրենսդրական չափագիտության ոլորտներում չկիրառվող չափման միջոցները կարող են ենթարկվել տրամաչափարկման:

3. Չափման միջոցների տրամաչափարկում կարող են իրականացնել Արցախի Հանրապետության կառավարության սահմանած կարգով հավատար­մա­գրված իրավաբանական անձինք կամ անհատ ձեռնարկատերերը:

 

Գ Լ ՈՒ Խ  3

ՉԱՓՈՒՄՆԵՐԻ ՄԻԱՍՆԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ԱՊԱՀՈՎՄԱՆ

ՊԵՏԱԿԱՆ ԿԱՌԱՎԱՐՈՒՄԸ

 

Հոդված 10. Չափումների միասնականության ապահովման պետական կառավարումը

 

1. Արցախի Հանրապետությունում օրենսդրական չափագիտության ոլորտ­նե­րում չափումների միասնականության ապահովման պետական կառավարումն իրականացնում է չափագիտության լիազոր մարմինը:

2. Չափագիտության լիազոր մարմինը`

1) մշակում և համակարգում է պետական քաղաքականության իրակա­նա­ցումն օրենսդրական չափագիտության ոլորտներում.

2) համակարգում է Չափագիտության ազգային մարմնի գործունեությունը.

3) ներկայացնում է Արցախի Հանրապետությունը միջազգային կազմակեր­պություններում.

4) սահմանում է չափման միջոցի տեսակի հաստատման սերտիֆիկատի ձևը, չափման միջոցի տեսակի հաստատման նշանի պատկերը.

5) սահմանում է չափման միջոցի տեսակի հաստատման գրանցամատյանի վարման կարգը.

6) սահմանում է չափման միջոցի ստուգաչափման դրոշմի արտատիպի պատկերը.

7) իրականացնում է վարչական վարույթ օրենսդրական չափագիտության ոլորտում.

8) օրենսդրական չափագիտության ոլորտում իրականացնում է պետական վերահսկողություն.

9) ընդունում և գործողության մեջ է դնում Օրենսդրական չափագիտության միջազգային կազմակերպության և Չափի և կշռի միջազգային համաժողովի ուղեցույցները.

10) հաստատում է Չափագիտության ազգային մարմնի տարեկան բյուջեն.

11) հաստատում և հրապարակում է Չափագիտության ազգային մարմնի գործունեության տարեկան արդյունքները:

 

Հոդված 11.

Չափագիտության ազգային մարմինը

 

1. Չափագիտության ազգային մարմինը սահմանվում է Արցախի Հանրա­պետության կառավարության կողմից: Չափագիտության ազգային մարմինն իրեն վերապահված իրավասությունների շրջանակներում չափագիտության բնագավա­ռում իրականացնում է պետական քաղաքականություն:

2. Չափագիտության ազգային մարմինը`

1) ստեղծում, պահպանում, կատարելագործում է մեծությունների միավորների ազգային չափանմուշները.

2) ապահովում է ազգային չափանմուշների տրամաչափարկում այլ երկրների չափագիտության ազգային ինստիտուտների չափանմուշների հետ.

3) իր իրավասության շրջանակներում անդամակցում է միջազգային և տարածաշրջանային կազմակերպություններին.

4) սահմանում է ստանդարտ նմուշների վկայագրման կարգը և իրականա­ցնում է ստանդարտ նմուշների վկայագրում.

5) իրականացնում է շահագործման մեջ գտնվող չափման միջոցների չափագիտական բնութագրերի փորձաքննություն.

6) իրականացնում է տրամաչափարկման աշխատանքներ հետևելիությունն ապահովելու նպատակով.

7) իրականացնում է օրենսդրական չափագիտության ոլորտում չափում­ների կատարման մեթոդիկաների չափագիտական վկայագրում.

8) հաստատում է չափման միջոցների տեսակը.

9) սահմանում է չափման միջոցի տեսակի հաստատման սերտիֆիկատի գործողության ժամկետը.

10) վարում է հաստատված չափման միջոցների և ստանդարտ նմուշների գրանցամատյանը.

11) մասնակցում է չափման միջոցների տրամաչափարկում իրականացնող իրավաբանական անձանց և անհատ ձեռնարկատերերի հավատարմագրման աշխատանքներին.

12) իրականացնում է չափման միջոցների ստուգաչափում.

13) ապահովում է չափագիտության ազգային համակարգի համապատաս­խանությունն ազգային տնտեսության շահերին, նյութատեխնիկական բազայի ներկա վիճակին և գիտատեխնիկական առաջընթացին.

14) չափումների միասնականության ապահովման բնագավառում կազմա­կեր­պում և իրականացնում է ինչպես կադրերի ուսուցում, մասնագիտացում, վերապատրաստում, օրենսդրական չափագիտության ոլորտում ստուգաչափող մասնագետների ուսուցում, այնպես էլ վերոգրյալ ոլորտում տրամաչափարկման և փորձարկման լաբորատորիաների անձնակազմի վերապատրաստում և շնորհում է համապատասխան վկայագրեր.

15) իրականացնում է Արցախի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով վավերացված Արցախի Հանրապետության միջազգային պայմանագրերին համապատասխան ընդունված իրավական ակտերով նախատեսված տեխնիկական կանոնակարգերի նախագծերի չափագիտական փորձաքննություն.

16) համակարգում է Արցախի Հանրապետությունում ազգային, միջազգային և տարածաշրջանային չափագիտական աշխատանքները` այդ աշխատանքների կատարմանը ներգրավելով շահագրգիռ կողմերին և համապատասխան փորձագետների:

 

Գ Լ ՈՒ Խ  4

ՕՐԵՆՍԴՐԱԿԱՆ ՉԱՓԱԳԻՏՈՒԹՅՈՒՆ

 

Հոդված 12.

Օրենսդրական չափագիտության տարածման ոլորտները

 

1. Օրենսդրական չափագիտության պահանջները տարածվում են այն չափումների վրա, որոնց արդյունքներն օգտագործվում են՝

1) գնորդի և վաճառողի միջև առևտրային գործողություններում, արտա­դրողի և իրացնողի միջև հաշվարկներում.

2) առողջապահության բնագավառում.

3) շրջակա միջավայրի պահպանության, աշխատավայրում անվտանգու­թյան ապահովման և պատահարների կանխման ժամանակ.

4) ճանապարհային երթևեկության վերահսկման և տրանսպորտային միջոցների տեխնիկական վիճակը գնահատելու ժամանակ.

5) պետական կառավարման մարմինների, միջնորդ դատարանի, դատա­խա­զության, դատական մարմինների հանձնարարությամբ կիրառվող չափում­ների ժամանակ.

6) համապատասխանության գնահատման մարմիններում.

7) ռազմական բնագավառում:

2. Օրենսդրական չափագիտական հսկողության ենթակա չափման միջոց­ների ցանկը սահմանում է Արցախի Հանրապետության կառավարությունը:

 

Հոդված 13.

Օրենսդրական չափագիտության գործառույթները

 

1. Օրենսդրական չափագիտության գործառույթներն են՝

1) չափման միջոցների տեսակի հաստատումը.

2) չափման միջոցների ստուգաչափումը.

3) չափագիտական հսկողությունը.

4) չափման միջոցների չափագիտական փորձաքննությունը:

 

Հոդված 14.

Չափման միջոցների փորձարկումը և տեսակի հաստատումը

 

1. Օրենսդրական չափագիտության տարածման ոլորտում կիրառվող և Արցախի Հանրապետության կառավարության սահմանած չափման միջոցները ենթակա են տեսակի հաստատման:

2. Չափման միջոցի տեսակի հաստատված լինելը հավաստվում է չափման միջոցի տեսակի հաստատման սերտիֆիկատով, որի ձևը սահմանում է չափագիտության լիազոր մարմինը:

3. Չափման միջոցի տեսակի հաստատումն իրականացնում է Չափա­գիտության ազգային մարմինը` փորձարկումների արդյունքների հիման վրա:

4. Չափման միջոցների փորձարկումներն իրականացվում են դրանց չափագիտական բնութագրերի հետազոտման, ստուգաչափման մեթոդի և միջստուգաչափական ժամանակամիջոցի որոշման նպատակով:

5. Չափման միջոցների փորձարկումների և տեսակի հաստատման կարգը սահմանում է չափագիտության լիազոր մարմինը՝ Օրենսդրական չափագի­տու­թյան միջազգային կազմակերպության սահմանած ուղեցույցներով:

6. Սոցիալական և կենսական կարևոր նշանակություն ունեցող չափման միջոցները, դրանց ներկայացվող պահանջները և շուկայահանման կարգը սահմանում է Արցախի Հանրապետության կառավարությունը:

 

Հոդված 15.

Չափման միջոցների ստուգաչափումը

1. Արցախի Հանրապետության կառավարության սահմանած չափման միջոցները ենթակա են ստուգաչափման:

2. Չափման միջոց կիրառող իրավաբանական անձինք և անհատ ձեռնարկատերերը պարտավոր են իրենց կողմից առևտրային նպատակներով կիրառվող Արցախի Հանրապետության կառավարության սահմանած չափման միջոցները ենթարկել ստուգաչափման:

3. Չափման միջոցի ստուգաչափման պարբերականությունը սահմանվում է չափման միջոցի տեսակի հաստատման ժամանակ:

4. Չափման միջոցների ստուգաչափում իրականացնող մասնագետները ենթակա են վկայագրման` որպես ստուգաչափող:

5. Չափման միջոցների ստուգաչափման, չափագիտական վկայագրման դրական արդյունքները վավերացվում են ստուգաչափման դրոշմի արտատիպով չափման միջոցի վրա և (կամ) անձնագրի վրա, և (կամ) տրվում է ստուգաչափման վկայական:

6. Ստուգաչափման բացասական արդյունքների դեպքում ստուգաչափողը մարում է ստուգաչափման դրոշմի արտատիպը և տալիս է ծանուցագիր չափման միջոցը ոչ պիտանի ճանաչելու մասին:

7. Չափման միջոցների ստուգաչափման կազմակերպման և իրականացման կարգը սահմանում է չափագիտության լիազոր մարմինը՝ Օրենսդրական չափագիտության միջազգային կազմակերպության ուղեցույցների հիման վրա:

8. Չափագիտության ազգային մարմինը չափման միջոցները սահմանված կարգով ստուգաչափման ներկայացնելու համար ծանուցում է իրավաբանական անձանց և անհատ ձեռնարկատերերին:

9. Ստուգաչափման դրոշմը համարվում է անվավեր, եթե այն վնասված է:

10. Օրենսդրական չափագիտական հսկողության ենթակա չստուգաչափ­ված չափման միջոցների շահագործումն արգելվում է:

11. Համապատասխան չափանմուշներ և մասնագիտացում ունեցող կադրե­րի, ինչպես նաև աշխատանքային անհրաժեշտ պայմանների առկայության դեպքում, բացառությամբ հանրային ծառայությունների ոլորտի, իրավաբանական անձին ստուգաչափման իրավունք տալիս է Արցախի Հանրապետության կառավարությունը` չափագիտության լիազոր մարմնի ներկայացմամբ` Արցախի Հանրապետության կառավարության սահմանած կարգով:

 

Հոդված 16.

Չափման միջոցների փորձաքննությունը

 

1. Չափման միջոցների փորձաքննությունն իրականացվում է դատարանի, դատախազության, միջնորդ դատարանի, սպառողների և նրանց իրավունքները պաշտպանող կազմակերպությունների գրավոր առաջարկով կամ պահանջով՝ չափման միջոցների չափագիտական բնութագրերը որոշելու նպատակով:

2. Չափման միջոցների փորձաքննությունն իրականացնում են Չափագիտության ազգային մարմինը և Արցախի Հանրապետության կառավարու­թյան կողմից իրավասություն ձեռք բերած ստուգաչափում իրականացնող լիազորված կազմակերպությունները:

 

Գ Լ ՈՒ Խ  5

ՊԵՏԱԿԱՆ ՉԱՓԱԳԻՏԱԿԱՆ ՎԵՐԱՀՍԿՈՂՈՒԹՅՈՒՆԸ

 

Հոդված 17. Չափագիտական վերահսկողության նպատակները, խնդիրները և տեսակները

 

1. Չափագիտական վերահսկողության նպատակներն են չափումների միասնականության ապահովման բնագավառը կանոնակարգող օրենքով և այլ իրավական ակտերով սահմանված չափագիտական կանոնների և նորմերի խախտումների կանխարգելումը և դրանց բացահայտումն ու վերացումը։

2. Չափագիտական վերահսկողությունը տարածվում է սույն օրենքի 12-րդ հոդվածով սահմանված օրենսդրական չափագիտական ոլորտների վրա:

3. Չափագիտական վերահսկողության խնդիրներն են`

1) հաստատված տեսակի չափման միջոցների կիրառումը.

2) չափումների կատարման վկայագրված մեթոդիկաների առկայությունը.

3) չափումների միասնականության ապահովման բնագավառում տեխնի­կա­կան կանոնակարգերի պահանջների պահպանումը:

 

Հոդված 18.

Չափագիտական վերահսկողություն իրականացնող մարմինը

 

1. Չափագիտական վերահսկողությունն իրականացնում է Արցախի Հանրապետության կառավարության լիազորած մարմինը։

2. Վերահսկողություն իրականացնող մարմնի կարգադրագրի ձևը հաս­տա­տում է վերահսկողություն իրականացնող լիազորված մարմնի ղեկավարը։

 

Հոդված 19. Վերահսկողություն իրականացնող մարմնի ծառայողի իրավա­սությունները

 

1. Վերահսկողություն իրականացնող մարմնի ծառայողը`

1) կարգադրագրով արգելում է չափման միջոցների չափագիտական կանոններին ու նորմերին չհամապատասխանող խմբաքանակի իրացումը.

2) չափագիտական կանոններին ու նորմերին ստուգաչափված կամ վկայա­գրված չափման միջոցների համապատասխանությունը ստուգելու նպատակով հրավիրում է Չափագիտության ազգային մարմնի ներկայացուցիչ.

3) իրականացնում է Արցախի Հանրապետության օրենքներով նախա­տես­ված այլ լիազորություններ:

 

Հոդված  20.  Չափագիտական կանոնների և նորմերի խախտման դեպքում կիրառվող կարգադրագրերը

 

1. Կարգադրագիրը` վերահսկողություն իրականացնող մարմնի ղեկավարի կամ ծառայողի կողմից օրենքով սահմանված կարգով իրականացված ստուգման արդյունքներով արձանագրված իրավախախտման հիման վրա իրենց իրավասության սահմաններում ընդունված ակտ է, որն ուղղված է՝

1) տեսակը չհաստատված կամ հաստատված տեսակին կամ չափագիտա­կան կանոններին ու նորմերին չհամապատասխանող չափման միջոցների իրացման արգելմանը` մինչև հայտնաբերված խախտումների վերացումը.

2) չափման միջոցների շահագործման արգելմանը, եթե դրանք չեն անցել ստուգաչափում կամ չափագիտական վկայագրում, կամ դրանց տեսակը հաս­տատված չէ, կամ դրանք չեն համապատասխանում հաստատված տեսակներին.

3) չափագիտական կանոններին ու նորմերին չհամապատասխանող չափման միջոցների խմբաքանակի իրացման արգելմանը:

2. Սույն հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված կարգադրագրերով սահ­մանվում է հայտնաբերված խախտումների վերացման ժամկետ` համաձայնեց­ված տնտեսավարող սուբյեկտի հետ:

3. Տնտեսավարող սուբյեկտը պարտավոր է կարգադրագրով սահմանված ժամկետում կարգադրագրի կատարման մասին տեղյակ պահել տեսչությանը:

4. Կարգադրագիրը չկատարելը, ոչ պատշաճ կատարելը կամ կատարման մասին սահմանված ժամկետում տեսչությանը գրավոր չտեղեկացնելը համարվում է կարգադրագրի չկատարում, որն առաջացնում է պատասխանա­տվություն օրենքով սահմանված կարգով:

5. Կարգադրագրերով նախատեսված պատասխանատվության միջոցները վերացնում է վերահսկողություն իրականացնող մարմնի ղեկավարը` տնտեսա­վարող սուբյեկտի դիմումով կարգադրագրերի կատարման ստուգման դրական արդյունքների հիման վրա:

 

Գ Լ ՈՒ Խ  6

ՊԱՏԱՍԽԱՆԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆԸ ՍՈՒՅՆ ՕՐԵՆՔԻ ԽԱԽՏՄԱՆ ՀԱՄԱՐ

 

Հոդված 21.

Պատասխանատվությունը սույն օրենքի խախտման համար

 

1. Սույն օրենքի դրույթները խախտող անձինք կրում են պատաս­խա­նա­տվություն Արցախի Հանրապետության օրենքներով սահմանված կարգով:

 

Գ Լ ՈՒ Խ  7

ՉԱՓՈՒՄՆԵՐԻ ՄԻԱՍՆԱԿԱՆՈՒԹՅԱՆ ԱՊԱՀՈՎՄԱՆ

ԱՇԽԱՏԱՆՔՆԵՐԻ ՖԻՆԱՆՍԱՎՈՐՈՒՄԸ

 

Հոդված 22. Չափումների միասնականության ապահովման աշխատանք­ների ֆինանսավորումը

 

1. Պարտադիր պետական ֆինանսավորման ենթակա են`

1) ազգային չափանմուշների ստեղծումը (ձեռքբերումը), կատարելա­գոր­ծումը, պահպանումը, սպասարկումը.

2) մեծությունների միավորների ազգային չափանմուշների բաղդատումը միջպետական կամ միջազգային չափանմուշների հետ.

3) հիմնարար և կիրառական կարևոր հետազոտական աշխատանքների կատարումը չափագիտության բնագավառում.

4) չափումների միասնականության ապահովման հարցերով նորմատիվ իրավական ակտերի մշակումը.

5) Չափագիտության ազգային մարմնի վերազինման համար սարքավո­րումների մշակումը, ձեռքբերումը և պահպանումը.

6) չափագիտության միջազգային և տարածաշրջանային կազմակերպու­թյուն­ներին  անդամավճարները.

7) չափագիտության բնագավառի պետական գիտատեխնիկական ծրագրերի կատարման հետ կապված աշխատանքները:

2. Սույն հոդվածի 1-ին մասում նշված աշխատանքների ֆինանսավորումն իրականացվում է Արցախի Հանրապետության պետական բյուջեի հաշվին` որպես դրամաշնորհ` Արցախի Հանրապետության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով:

3. Սույն հոդվածով նախատեսված աշխատանքների ֆինանսավորումը կարող է իրականացվել նաև օրենքով չարգելված այլ աղբյուրներից:

 

Հոդված 23. Չափագիտական աշխատանքների և մատուցված ծառայու­թյուն­ների համար վճարումը

 

1. Չափագիտության ազգային մարմնի կողմից իրավաբանական անձանց և անհատ ձեռնարկատերերին մատուցված ծառայությունների համար վճարումը կատարվում է պայմանագրային հիմունքներով:

2. Չափման միջոցների ստուգաչափման, չափագիտական վկայագրման աշխատանքները ենթակա են վճարման` լիազորված մարմնի սահմանած գներին համապատասխան:

3. Պատվիրատու հանդես եկող տնտեսավարող սուբյեկտը փոխհատուցում է չափագիտական աշխատանքներ կատարողին չափագիտական աշխատանք­ների հետ կապված աշխատակիցների գործուղման, ստուգաչափման միջոցների` մինչև աշխատանքների կատարման վայրը փոխադրման ծախսերը:

 

Գ Լ ՈՒ Խ  8

ԵԶՐԱՓԱԿԻՉ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

 

Հոդված 24.

Օրենքի ուժի մեջ մտնելը

1. Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը:

2. Սույն օրենքի ուժի մեջ մտնելու պահից ուժը կորցրած ճանաչել «Չափումների միասնականության ապահովման մասին» Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության 2005 թվականի ապրիլի 27-ի  ՀՕ-192 օրենքը:

 

 

 

ԱՐՑԱԽԻ  ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ 

ՆԱԽԱԳԱՀ`                                                                                                   Բ. ՍԱՀԱԿՅԱՆ

      

 

 

2018թ. հուլիսի 13

Ստեփանակերտ

ՀՕ-29-Ն