Հյուպատոսական ծառայության մասին

                                                                                                                                                                                                                 Ընդունված է 2005թ. սեպտեմբերի 14-ին

Գ Լ Ո Ւ Խ  1

ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԴՐՈՒՅԹՆԵՐ

 

Հոդված 1. Օրենքի կարգավորման առարկան

 

Սույն օրենքը կարգավորում է Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության հյու­պա­տոսա­կան ծառայության կազմակերպման, ղեկավարման, այդպիսի ծառա­յու­թյան անց­նելու և ծա­ռա­յությունը դադարեցնելու, հյուպատոսական ծառայություն իրա­կա­նաց­նող անձանց իրա­վական վիճակի սահմանման, հյուպատոսական ծառա­յության մար­մինների ֆինանսավոր­ման սկզբունքների, ինչպես նաև հյուպատոսական ծա­ռայության հետ կապված այլ հարա­բերու­թյուններ:

 

Հոդված 2. Օրենքի գործողության ոլորտը

 

1. Սույն օրենքի գործողությունը տարածվում է Լեռնային Ղարաբաղի Հանրա­պե­տու­­­թյան հյուպատոսական ծառայության մարմինների և դրանցում հյուպատոսական ծա­ռայու­թյուն իրականացնող անձանց վրա:

2. Սույն օրենքի գործողությունը չի տարածվում Լեռնային Ղարաբաղի Հանրա­պետու­թյան հյուպատոսական ծառայության մարմիններում քաղաքացիական ծա­ռա­յող­ների, ինչ­պես նաև աշխատանքային պայմանագրով վարչատեխնիկական կամ սպա­սարկ­ման գոր­ծառույթներ իրականացնող անձանց վրա:

Օտարերկրյա պետություններում Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության հյու­պա­տո­սական հիմնարկների վարչատեխնիկական կամ սպասարկման անձնակազմում օտարերկ­րյա քաղաքացիների կամ այդ պետության մշտական բնակիչներ համարվող՝ քաղաքացիություն չունեցող անձանց աշխատանքի ընդունելու դեպքում հաշվի են առնվում նաև տվյալ պետության օրենսդրության, ինչպես նաև այդ պետության հետ կնքված՝ Լեռնա­յին Ղարաբաղի Հանրապետության միջազգային պայմանագրերի համա­պատասխան պա­հանջները: 

 

Հոդված 3. Օրենքում օգտագործվող հիմնական հասկացությունները

 

Սույն օրենքում օգտագործվող հիմնական հասկացություններն են`

ա) հյուպատոսական հիմնարկ՝ գլխավոր հյուպատոսություն, հյուպատոսություն, փոխհ­յու­­­պա­տոսություն, հյուպատոսական գործակալություն, ինչպես նաև դիվանագի­տա­կան ներ­կա­յացուցչությունների հյուպատոսական բաժիններ.

բ ) հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավար՝ անձ, որին հանձնարարված է գործելու այդ պաշտոնում.

գ) հյուպատոսական պաշտոնատար անձ՝ ցանկացած անձ, ներառյալ նաև հյուպա­տո­­­սական հիմնարկի ղեկավարը, որին հանձնարարված է այդ պաշտոնում հյու­պատո­սական պարտականությունների կատարումը.

դ) հյուպատոսական հիմնարկի աշխատակիցներ՝ անձինք, որոնք հյուպատո­սա­կան հիմնարկում կատարում են վարչական, տեխնիկական պարտականություններ կամ սպա­սարկման հետ կապված աշխատանքներ.

ե) հյուպատոսական տարածաշրջան՝ շրջան, որը հատկացված է հյուպատոսական հիմնարկին՝ հյուպատոսական պարտականությունների կատարման համար:

 

Հոդված 4. Հյուպատոսական ծառայությունը և գործունեությունը

 

1. Հյուպատոսական ծառայությունը մասնագիտական գործունեություն է, որն իրա­կա­նացվում է հյուպատոսական հիմնարկների կողմից հյուպատոսական հարա­բերու­թյուններ իրականացնելիս:

2. Հյուպատոսական հարաբերություններն առաջանում են դիվանագիտական հա­րաբերությունների հետ միաժամանակ, իսկ վերջիններիս բացակայության դեպքում՝ միջպե­տական հատուկ համաձայնագրերի միջոցով:

3. Դիվանագիտական հարաբերությունների խզումն ինքնաբերաբար չի հանգեցնում հյուպատոսական հարաբերությունների դադարեցման:

4. Հյուպատոսական ծառայությունը դիվանագիտական ծառայության բաղկացուցիչ մասն է:

 

Հոդված 5. Հյուպատոսական ծառայության խնդիրները

 

Հյուպատոսական ծառայության խնդիրն է պաշտպանել Լեռնային Ղարաբաղի Հան­րա­պե­տու­թյան, Լեռնային Ղարաբաղի Հան­րա­պե­տու­թյան քաղաքացիների և իրավաբանական անձանց իրավունքները և  շա­հե­րը  օտարերկրյա պետություններում, նպաստել այլ պետությունների հետ Լեռնային Ղա­րաբաղի Հանրապետության բարեկամական հարաբերությունների զարգացմանը և բազ­մակողմանի կապերի ընդլայնմանը:

 

Հոդված 6. Հյուպատոսական հիմնարկները

 

1. Հյուպատոսական հիմնարկները Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության դի­վա­նա­գիտա­կան ծառայության մարմիններ են:

2. Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության հյուպատոսական հիմնարկը ստեղծ­վում է Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության Նախագահի հրամանագրով՝ Լեռնային Ղարա­բաղի Հանրապետության և տվյալ օտարերկրյա պետության նախնական համա­ձայնության հիման վրա:

Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության հյուպատոսական հիմնարկը լուծարվում է Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության Նախագահի հրամանագրով:

2. Հյուպատոսական հիմնարկը Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության ար­տա­քին գործերի նախարարության կառուցվածքային ստորաբաժանում է, որն իր գոր­ծու­նեու­թյամբ ենթակա և հաշվետու է նրան:

3. Հյուպատոսական հիմնարկը տվյալ օտարերկրյա պետությունում իր գոր­ծու­նեու­թյունն իրականացնում է Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության դեսպանության ան­միջական քաղաքական ղեկավարությամբ:

4. Հյուպատոսական  հիմնարկի  ղեկավարի  պաշտոնի նշանակման  և պաշտոնից ա­զատ­­­ման,  ինչպես նաև հյուպատոսական  հիմնարկների  գործունեության  հետ կապ­ված  հարա­բե­րու­թյունները  կարգավորվում են հյուպատոսական  ծառայության մասին Լեռ­նային Ղարաբաղի Հանրապետության օրենսդրությամբ:

5. Այն պետություններում, որտեղ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը չունի դի­վա­նագիտական ներկայացուցչություններ, նստավայր պետության համաձայնությամբ, հյու­պատոսական հիմնարկի ղեկավարը կարող է կատարել նաև դիվանագիտական պար­տա­կա­նություններ:

6. Հյուպատոսական հիմնարկի դասը, գտնվելու վայրը և հյուպատոսական տարա­ծաշրջա­նը համաձայնեցվում են նստավայր պետության հետ:

7. Հյուպատոսական հիմնարկն ունի կնիք՝ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրա­պե­տու­թյան պետական զինանշանի պատկերով և հիմնարկի անվանմամբ (հայերեն, նստավայր պե­տու­­թյան և անհրաժեշտության դեպքում՝ այլ լեզուներով):

8. Հյուպատոսական հիմնարկի զբաղեցրած շենքին ամրացվում է Լեռնային Ղա­րաբաղի Հանրապետության պետական դրոշը, վահանակ՝ Լեռնային Ղարաբաղի Հան­րա­պե­տության պետական զինանշանի պատկերով և հիմնարկի անվանմամբ (հայերեն, նստավայր պետու­թյան և անհրաժեշտության դեպքում՝ այլ լեզուներով):

9. Հյուպատոսական հիմնարկի  ղեկավարն իրավունք  ունի Լեռնային Ղարաբաղի Հան­րա­պետության պետական դրոշն ամրացնել իր  նստավայրի, ինչպես նաև իր փո­խադրա­­մի­­ջոց­ների վրա:

10. Հյուպատոսական հիմնարկի ստեղծման և լուծարման կազմակերպական հար­ցերը կարգավորվում  են  Լեռնային Ղարաբաղի  Հանրապետության կառավարության որոշում­ներով:

 

Հոդված 7. Հյուպատոսական ծառայության մասին օրենսդրությունը

 

1. Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության հյուպատոսական ծառայությունը կար­­գավորվում է Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության օրենսդրությամբ, Լեռ­նային Ղա­րա­բաղի Հանրապետության «Դիվանագիտական ծառայության մասին» օրենքով, սույն օրենքով, Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության միջազգային պայ­մա­նագրերով և այլ իրավական ակտերով:

2. Եթե  Լեռնային   Ղարաբաղի   Հանրապետության  միջազգային  պայմանագրերով սահ­­­ման­ված  են  այլ  նորմեր,  քան  նախատեսված է  սույն  օրենքով, ապա կիրառվում են պայմանագրերի նորմերը:

3. Հյուպատոսական ծառայություն իրականացնող աշխատակիցների աշխա­տան­քային հարաբերությունները կարգավորվում են Լեռնային Ղարաբաղի Հան­րապե­տու­թյան աշխա­տան­քային օրենսդրությամբ, եթե  դիվանագիտական  ծառա­յության  մասին և  հյուպատո­սա­կան  ծառայության մասին օրենսդրությամբ այդ հարա­բերությունները կար­գավորող առանձ­նա­հատ­կություններ սահմանված չեն:

 

Գ Լ Ո Ւ Խ  2

ՀՅՈՒՊԱՏՈՍԱԿԱՆ ՀԻՄՆԱՐԿԻ ԱՆՁՆԱԿԱԶՄԸ ԵՎ ՀՅՈՒՊԱՏՈՍԱԿԱՆ ՀԻՄՆԱՐԿԻ ՂԵԿԱՎԱՐԻ ՆՇԱՆԱԿՄԱՆ ԿԱՐԳԸ

 

Հոդված 8. Հյուպատոսական հիմնարկների ղեկավարումը

 

1. Գլխավոր հյուպատոսությունները, հյուպատոսությունները, փոխհյուպատոսու­թյունները և հյուպատոսական գործակալությունները գլխավորում են համապատաս­խա­նա­բար գլխավոր հյուպատոսները, հյուպատոսները, փոխհյուպատոսները և հյու­պա­տո­սա­­կան գործակալությունների ղեկավարները:

2. Դիվանագիտական ներկայացուցչությունների հյուպատոսական բաժինների վա­­­րիչները կարող են կատարել գլխավոր հյուպատոսի կամ հյուպատոսի պար­տա­կա­նու­թյուն­ները:

 

Հոդված 9. Հյուպատոսական բաժնի աշխատակիցները

 

1. Հյուպատոսական բաժնի աշխատակիցները համարվում են դիվանագիտական ներկայացուցչության աշխատակիցներ և օգտվում են համապատասխան արտոնություն­ներից:

2. Հյուպատոսական բաժնի վարիչն իր հյուպատոսական լիազորություններն ստանձ­­նում է առանց արտոնագրի և համաձայնության (էկզեկվատուրայի):

 

Հոդված 10. Հյուպատոսական հիմնարկների ենթակայությունը

 

 1. Հյուպատոսական հիմնարկները ենթարկվում են Լեռնային Ղարաբաղի Հան­րա­պե­տու­թյան արտաքին գործերի նախարարությանը և գործում են նստավայր պետու­թյունում Լեռ­նային Ղարաբաղի Հանրապետության դիվանագիտական ներկայա­ցուց­չու­թյան ղեկա­վա­րի ընդհանուր քաղաքական ղեկավարության ներքո: 

2. Հյուպատոսական պաշտոնատար անձինք և հյուպատոսական հիմնարկների աշ­խա­տա­կիցները գտնվում են պետական ծառայության մեջ Լեռնային Ղարաբաղի Հան­րապե­տության արտաքին գործերի նախարարությունում:

 

Հոդված 11. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարի նշանակման կարգը

 

1. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավար կարող է լինել Լեռնային Ղա­րա­բաղի Հանրապետության քաղաքացիություն ունեցող անձը:

2. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարին նշանակում է Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապե-տության արտաքին գործերի նախարարը: Հյուպատոսական հիմնարկի ղե­կա­վարը հա­մարվում է նշանակված արտաքին գործերի նախարարի ստորագրությամբ հյու­պա­­տո­սական արտոնագիր ստանալուց հետո: Հյուպատոսական արտոնագիրը ներկա­յացվում է նստավայր պետության կառավարություն:

3. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարն անցնում է պարտականությունների կա­տար­մանը նստավայր պետության համաձայնությունը (էկզեկվատուրա) ստանալուց հետո:

4. Եթե հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարն ինչ-որ պատճառով չի կատարել իր պարտականությունները կամ հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարի պաշտոնը ժա­­­մա­նա­կավորապես թափուր է, ապա նրա պարտականությունների կատարումը դրվում է նույն կամ նստավայր պետությունում Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության մեկ այլ հյուպատոսա­կան հիմնարկի որևէ  պաշտոնատար անձի կամ  այդ  պետությունում Լեռ­նային  Ղարաբաղի  Հանրապետության դիվանագիտական ներկայացուցչության դիվա­նագիտական անձնա­կազ­մի անդամներից որևէ մեկի վրա:

 

Գ Լ Ո Ւ Խ  3

ՀՅՈՒՊԱՏՈՍԱԿԱՆ ՊԱՐՏԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԻ ԿԱՏԱՐՄԱՆ ԿԱՐԳԸ

 

Հոդված 12. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարը

 

1. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարն իր վրա դրված հյուպատոսական պար­տա­կա­նությունները կատարում է անձամբ կամ հանձնարարում է հյուպատոսական մեկ այլ պաշ­տո­նատար անձի:

2. Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության հյուպատոսական հիմնարկի ղեկա­վարը կարող է հավատարմագրվել որևէ երրորդ պետությունում՝ Լեռնային Ղա­րա­բաղի Հանրապե­տության և այդ պետության փոխադարձ համաձայնությամբ:

3. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարը երրորդ պետության անունից կարող է հյու­­պա­­տոսական պարտականությունները կատարել այդ պետության և Լեռնային Ղարա­բաղի Հանրապետության միջև համապատասխան պայմանավորվածության առկա­յության և նստա­վայր պետության համաձայնության դեպքում:

4. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարը կարող է առնչվել նստավայր պետու­թյան իրավասու մարմինների հետ հյուպատոսական տարածաշրջանի սահմաններում՝ հյուպատո­սական հիմ-նարկի գործունեության հետ կապված բոլոր հարցերով:

5. Հյուպատոսական պաշտոնատար անձանց և հիմնարկի աշխատակիցների գործո­ղություն-ները կարող են գանգատարկվել Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության օրենսդրու­­թյամբ նախատեսված կարգով:

 

Գ Լ Ո Ւ Խ  4

ՀՅՈՒՊԱՏՈՍԱԿԱՆ ՀԻՄՆԱՐԿԻ ՂԵԿԱՎԱՐԻ ՊԱՐՏԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՂԱՐԱԲԱՂԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ  ՔԱՂԱՔԱՑԻՆԵՐԻ ԵՎ ԻՐԱՎԱԲԱՆԱԿԱՆ  ԱՆՁԱՆՑ  ԻՐԱՎՈՒՆՔՆԵՐԻ ԵՎ ՇԱՀԵՐԻ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԳՈՐԾՈՒՄ

 

Հոդված 13. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարի հիմնական խնդիրները

                    եւ պարտականությունները

 

1. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարը պարտավոր է միջոցներ ձեռնարկել, որ­պեսզի Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության քաղաքացիները և իրավաբանական ան­ձինք օգտվեն բոլոր այն իրավունքներից, որոնք տրվում են նրանց նստավայր պե­տության օրենսդրությամբ և այն միջազգային պայմանագրերով, որոնց մասնակիցներն են Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետու-թյունը և նստավայր պետությունը, ինչպես նաև միջազգային նոր­մերով և սովորույթներով: 

2. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարը պարտավոր է Լեռնային Ղարաբաղի Հա­նրա­պետության քաղաքացիներից և իրավաբանական անձանցից, ինչպես նաև օտար­երկրյա քաղաքացիներից ընդունել ինչպես գրավոր, այնպես էլ բանավոր դի­մում­ներ:

3. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարը պարտավոր է միջոցներ ձեռնարկել Լեռ­նա­յին Ղարաբաղի Հանրապետության քաղաքացիների և իրավաբանական անձանց խախտ­ված իրավունքները վերականգնելու համար:

4. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարն իրականացնում է իր հյուպատոսական տարածաշրջանում մշտապես բնակվող և ժամանակավորապես գտնվող Լեռնային Ղա­րա­բաղի Հանրա-պետության քաղաքացիների հաշվառում:

5. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարն իր հյուպատոսական տարածաշրջանի սահմաններում պարտավոր է աջակցել Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության պե­տա­կան մարմինների, հիմնարկների և կազմակերպությունների ներկա­յացուցիչ­ներին, գործուղման մեջ գտնվող Լեռնային Ղարաբաղի Հանրա­պե­տու­թյան քա­ղա­քացիներին՝ նրանց ծառայողական պարտականությունների կատար­ման գոր­ծում:

6. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարն իր հյուպատոսական տարա­ծաշրջա­նում գտնվող Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության քաղաքացիներին, անհրա­ժեշ­տու­թյան դեպքում, ծանոթացնում է նստավայր պետության օրենսդրությանը և սովո­րույթներին:

7. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարն իրավասու է առանց հատուկ լիա­զո­րագրի, նստավայր պետության պետական մարմիններում, հիմ­նարկներում և կազմակերպություններում ներկայացնել Լեռնային Ղարաբաղի Հան­րապետության քաղա­քացիներին, եթե վերջիններս բացակա են և իրենց գործերի վարումը չեն հանձնարարել որևէ անձի կամ այլ պատճառներով ի վիճակի չեն պաշտպանել իրենց իրավունքները: 

8. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարը պարտավոր է իր լիազորությունների շրջանակներում պարզել Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունում գրանցված օդա­նավերում և տրանսպորտային այլ միջոցներում տեղի ունեցած պատահարների հան­գա­մա­նք­ները և կարգավորել դրանց հետևանքով առաջացած հարցերը և վեճերը:

 

Հոդված 14. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարի պարտականությունները

                    Լեռ­նա­­յին Ղարաբաղի Հանրապետության դատարանների,

                    դատախազության և քննչական մար­մին­ների հանձնարարությունների

                    կատարման բնագավառում

 

Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարը կատարում է  Լեռնային Ղարաբաղի  Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարության միջոցով իրեն փոխանցված Լեռ­նային Ղա­րաբաղի Հանրապետության դատարանների, դատախազության և քննչա­կան մար­մին­ների՝ իր հյուպատոսական տարածաշրջանում գտնվող Լեռնային Ղարա­բաղի Հանրա­պե­տության քաղաքացիներին վերաբերող հանձնարարությունները: Նշված հանձնարա­րու­թյունները կատարվում են Լեռնային Ղարաբաղի Հանրա­պե­տության օրենսդրության և մի­ջազ­գային իրավունքի նորմերի համաձայն:

 

Հոդված 15. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարի պարտականությունները 

               Լեռ­նային Ղարաբաղի Հանրապետության  քաղաքացիների որդեգրման, 

               նրանց նկատմամբ խնա­մակալություն և հոգաբարձություն սահմանելու 

               բնագավառում

 

1. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարը Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապե­տության օրենսդրությամբ սահմանված կարգով իրավունք ունի ձևակերպել Լեռնային Ղա­րաբաղի Հանրապետության քաղաքացի հանդիսացող և Լեռնային Ղարաբաղի Հան­րապետության սահ­մաններից դուրս բնակվող երեխաների որդեգրումը: Որդեգրման հա­մար անհրաժեշտ է ստանալ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության լիազոր մարմնի թույլտվությունը:

2. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարը միջոցներ է ձեռնարկում իր հյու­պատոսա­կան տարածաշրջանում գտնվող Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության ան­չափահաս ծնողազուրկ քաղաքացիների նկատմամբ խնամակալություն և հոգա­բար­ձություն սահմանելու համար:

3. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարը միջոցներ է ձեռնարկում խնամա­կալություն և հոգաբարձություն սահմանելու նաև Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապե­տության այն քաղա­քացիների նկատմամբ, որոնք առողջական վիճակի բերումով չեն կարող պաշտպանել իրենց իրավունքները և կատարել պարտականությունները:

 

Հոդված 16. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարի պարտականությունները

                    Լեռ­նա­յին Ղարաբաղի Հանրապետության  քաղաքացիների

                    գույքի պահպանության բնագա­վառում

 

1. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարը միջոցներ է ձեռնարկում պահպանելու Լեռ­նային Ղարաբաղի Հանրապետության քաղաքացու մահից հետո մնացած գույքը:

Եթե գույքը բաղկացած է առարկաներից, որոնց պահպանումը աննպատակահար­մար է (կապված է մեծ ծախսերի հետ, կարող է որակազրկվել և այլն), ապա հյու­պա­տոսական հիմնարկի ղեկավարն իրավունք ունի վաճառել այն և ստացված գումարը փոխանցել ըստ պատկանելության:

Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարն ընդունում է ժառանգական գույքը Լեռ­նային Ղարաբաղի Հանրապետությունում գտնվող ժառանգներին փոխանցելու համար:

2. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարը կարող է պահպանության վերցնել Լեռ­նա­յին Ղարաբաղի Հանրապետության քաղաքացիներին պատկանող դրամը, ար­ժեքները, ար­ժեթղթե­րը և փաստաթղթերը:

 

Հոդված 17. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարի պարտականությունները 

                    ձեր­բա­­կալ­ված, կալանավորված կամ պատիժ կրող Լեռնային Ղարաբաղի

                    Հան­րա­պե­տության քա­ղաքացիների շահերի պաշտպանության

                    բնագավառում

 

1. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարը պարտավոր է հետևել, որպեսզի ձերբա­կալ­­ված, կալանավորված կամ ազատազրկման դատապարտված կամ քաղա­քացու ազա­տու­թյունը սահմանափակող այլ միջոցների ենթարկված, ինչպես նաև դա­տական կամ վար­չա­կան ներգործության այլ ձևերի ենթարկված Լեռնային Ղարաբաղի Հան­րապե­տության քա­ղա­քացու նկատմամբ պահպանվեն նստավայր պետության օրենքները, Լեռ­նային Ղարա­բաղի Հանրապետության և տվյալ պետության միջև կնքված պայ­մա­նագրերի դրույթները:

2. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարը պարտավոր է շահագրգիռ անձանց խնդրան­­քով կամ իր նախաձեռնությամբ այցելել կալանավայրերում կամ հարկադիր պա­տիժ կրելու այլ վայրերում գտնվող Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության քա­ղաքա­ցիներին և պարզել նրանց կենսապայմանները: Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկա­վարը պար­տավոր է հետևել, որպեսզի այդ քաղաքացիները պահվեն սանի­տա­րահի­գիենիկ պա­հանջներին համա­պա­տասխանող պայմաններում, չենթարկվեն դաժան և մարդ­կային ար­ժանապատվությունը նսեմացնող վերաբերմունքի: 

 

Հոդված 18. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարի պարտականությունները   

               անձ­­­նագրեր և մուտքի արտոնագրեր (վիզաներ) տալու և ձևակերպելու

               բնագավառում 

 

1. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարը Լեռնային Ղարաբաղի Հանրա­պե­տու­թյան քաղաքացիներին, օրենսդրությամբ սահմանված կարգով, տալիս է անձնագրեր, երկա­րաձ­գում է դրանց վավերականության ժամկետները և փոփոխություններ է մտցնում Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության քաղաքացիների անձնագրերում:

2. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարը տալիս է Լեռնային Ղարաբաղի Հան­րա­­պետու­թյան մուտքի արտոնագրեր, երկարաձգում և անվավեր է համարում դրանք, ինչպես նաև փոփոխություններ է մտցնում տրված արտոնագրերում:

 

Հոդված 19. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարի պարտականությունները 

                    քա­ղա­քացիության վերաբերյալ հարցերի լուծման բնագավառում

 

Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարը պարտավոր է իր հյուպատոսական տարա­ծաշրջանում բնակվող անձանցից ընդունել Լեռնային Ղարաբաղի Հանրա­պե­տու­թյան քաղա­քացիության հարցերի վերաբերյալ դիմումներ:

 

Հոդված 20. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարի պարտականությունները 

               քա­ղա­քացիական կացության ակտերի գրանցման բնագավառում 

 

1. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարը գրանցում է Լեռնային Ղարաբաղի Հան­­րա­պետության քաղաքացիների քաղաքացիական կացության ակտերը՝ համաձայն Լեռնային Ղա­­րաբաղի Հանրապետության օրենսդրության:

2. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարն արտասահմանում մշտական բնա­կու­թյուն հաստատած Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության քաղաքացիներից դիմումներ է ընդու­նում քաղաքացիական կացության ակտերի գրանցումներում փոփո­խություններ, ուղղումներ և լրացումներ կատարելու, ժամկետանց գրանցումները վերա­կանգ­նելու վերա­բերյալ և տեղյակ է պահում Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության իրավասու մար­միններին:

3. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարը, տեղեկություն ստանալով հյուպատո­սա­կան տարածաշրջանում կամ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության օդային, ծո­վային և այլ փոխադրամիջոցներում որևէ անձի ծննդյան կամ մահվան մասին, կա­տարում է ծննդյան կամ մահվան գրանցում՝ համաձայն Լեռնային Ղարաբաղի Հան­րապետության օրենսդրու­թյան:

4. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարի կողմից Լեռնային Ղարաբաղի Հանրա­պե­տության քաղաքացիների քաղաքացիական կացության ակտերի գրանցումը կատար­վում է Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության արդարադատության և Լեռնային Ղա­րաբաղի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարությունների կողմից հա­մատեղ հաստատված հրահանգին համապատասխան:

 

Գ Լ Ո Ւ Խ  5

ՆՈՏԱՐԱԿԱՆ ԳՈՐԾՈՂՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ

 

Հոդված 21. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարի նոտարական գործողու­թյուն­ները

 

1. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարը կատարում է հետևյալ նոտարական գոր­ծո­ղու­թյունները՝

ա) հաստատում է գործարքներ (պայմանագրեր, կտակներ, լիազորագրեր և այլն), բացառությամբ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության տարածքում գտնվող անշարժ գույքի օտարման և գրավի պայմանագրերի.

բ) միջոցներ է ձեռնարկում ժառանգական գույքի պահպանման համար.

գ) տալիս է ժառանգական իրավունքի վկայագիր.

դ) տալիս է վկայագիր ամուսինների ընդհանուր գույքի մասնաբաժնի սեփա­կանության իրավունքի մասին.

ե) վավերացնում է փաստաթղթերի պատճենների և դրանցից արված քաղ­վածքների ճշտությունը.

զ) վավերացնում է փաստաթղթերում առկա ստորագրությունների իսկությունը.

է) վավերացնում է փաստաթղթերի թարգմանության ճշտությունը.

ը) հաստատում է քաղաքացու ողջ լինելու փաստը.

թ) հաստատում է քաղաքացու որոշակի վայրում գտնվելու փաստը.

ժ) հաստատում է լուսանկարում պատկերված անձի և քաղաքացու նույնությունը.

ժա)  հաստատում է փաստաթղթերի ներկայացման ժամանակը.

ժբ) ի պահ է ընդունում դրամական գումարներ, արժեթղթեր, արժեքներ և փաս­տաթղթեր:

2. Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության օրենսդրությամբ կարող է նա­խա­տես­վել հյուպատոսի կողմից նոտարական այլ գործողությունների կատարում:

3. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարի կողմից նոտարական գործո­ղու­թյուն­ների կատարման կարգը սահմանվում է պետական նոտարական ծառայության մասին Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության օրենսդրությամբ, սույն օրենքով, Լեռնային Ղարաբաղի Հան­րապետության արդարադատության և արտաքին գործերի նախա­րարությունների կողմից հա­մատեղ հաստատված հրահանգով և Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության օրենսդրու­թյան այլ ակտերով:

4. Նոտարական գործողությունները կատարվում են Լեռնային Ղարաբաղի Հան­րապե­տության հյուպատոսական հիմնարկներում: Առանձին դեպքերում նոտարական գործո­ղու­թյուն­ները կարող են կատարվել հյուպատոսական հիմնարկներից դուրս:

5. Նոտարական գործողություններ կատարող հյուպատոսական հիմնարկի ղե­կա­վա­րը պարտավոր է պահպանել կատարվող նոտարական գործողությունների գաղտ­նիությունը:

6. Կատարված նոտարական գործողությունների մասին տեղեկանքներն ու փաս­տաթղթե­րը տրվում են Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության պետական նոտա­րական ծառայության մասին օրենսդրությանը համապատասխան:

7. Նոտարական գործողությունները կատարվում են անհրաժեշտ բոլոր փաս­տաթղթե­րը ներկայացնելուց անմիջապես հետո:

 8. Նոտարական գործողությունների կատարումը կարող է հետաձգվել լրացուցիչ տե­ղեկու-թյունների կամ փաստաթղթերի պահանջի կամ փաստաթղթերը փոր­ձաքննու­թյան ուղար­կելու անհրաժեշտության դեպքում, ինչպես նաև Լեռնային Ղարաբաղի Հան­րապե­տության օրենսդրությամբ նախատեսվող այլ հիմունքներով:

9. Նոտարական կարգով հաստատվող գործարքները, ինչպես նաև հայտարարու­թյուն­ներն ու մյուս փաստաթղթերը ստորագրվում են նոտարական գործողություններ կա­տա­րող ան­ձի ներկայությամբ, հակառակ դեպքում ստորագրողը պետք է անձամբ հաս­տա­տի, որ գոր­ծարքը, հայտարարությունը կամ այլ փաստաթուղթը ստորագրել է ինքը:

10. Եթե քաղաքացին ֆիզիկական պակասության, հիվանդության կամ որևէ այլ պատ­ճառով չի կարող անձամբ ստորագրել, ապա նրա հանձնարարությամբ, իր իսկ և նո­տարա­կան գործողություն կատարող անձի ներկայությամբ գործարքը, հայտա­րա­րու­թյունը կամ այլ փաս­տաթուղթը կարող է ստորագրել ուրիշ քաղաքացի, նշելով այն պատ­ճառները, որոնց հետևանքով նոտարական գործողություն կատարելու համար դիմած քա­ղաքացին անձամբ չէր կարող ստորագրել:

11. Նոտարական գործողություններ կատարողը պարտավոր է Լեռնային Ղա­րաբաղի Հանրապետության քաղաքացիներին պարզաբանել նրանց իրավունքներն ու պարտականու­թյուն­ները, նախազգուշացնել կատարվող նոտարական գործողու­թյուն­նե­րի հետևանքների և ծախսերի մասին:

12. Հյուպատոսական հիմնարկում նոտարական գործավարությունը վարվում է հայե­րեն լեզվով, անհրաժեշտության դեպքում հիմնարկի ղեկավարն ապահովում է համա­պատաս­խան թարգմանություն:

13. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարը նոտարական գործողություն կատա­րելու համար չի ընդունում այն փաստաթղթերը, որոնք չեն համապատասխանում Լեռ­նային Ղարա­բաղի Հանրապետության օրենսդրության պահանջներին, կամ իրենց բո­վանդակությամբ կա­րող են վնաս հասցնել Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության շահերին, կամ պարունա­կում են Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության քա­ղա­քա­ցի­ների պատիվն ու արժանա­պատվու­թյունն արատավորող տեղեկություններ:

14. Նոտարական գործողության կատարումը մերժելու դեպքում դիմող անձին բա­ցատրվում են մերժման պատճառները և դրանց գանգատարկման կարգը:

 

Գ Լ Ո Ւ Խ  6

ՀՅՈՒՊԱՏՈՍԱԿԱՆ ՎԱՎԵՐԱՑՈՒՄԸ

 

Հոդված 22. Հյուպատոսական վավերացումը

 

1. Հյուպատոսական վավերացման նպատակն է պարզել և հաստատել այդ փաս­տաթղթերում և ակտերում առկա ստորագրությունների իսկությունը, ինչպես նաև նստա­վայր պետության օրենքներին դրանց համապատասխանությունը:

2. Հյուպատոսական վավերացման կարգը սահմանվում է Լեռնային Ղարաբաղի Հան­րապետության օրենսդրությամբ:

3. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարը վավերացնում է իր հյուպատոսական տա­րա­ծաշրջանի իրավասու մարմինների մասնակցությամբ կազմված կամ նրանց կողմից տրված փաստաթղթերը և ակտերը:

4. Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության իրավասու մարմինները քննարկման են ընդունում նման փաստաթղթերը և ակտերը միայն հյուպատոսական վավերացման առկա­յու­թյան դեպքում, եթե այլ բան չի նախատեսված Լեռնային Ղարաբաղի Հանրա­պետության օրենսդրությամբ կամ միջազգային պայմանագրերով, որոնց մասնակից են Լեռնային Ղարա­բաղի Հանրապետությունը և նստավայր պետությունը:

5. Վավերացման ենթակա չեն այն փաստաթղթերը և ակտերը, որոնք հակասում են Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության օրենսդրությանը կամ իրենց բովան­դա­կու­թյամբ կարող են վնաս հասցնել Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության շահերին կամ պարու­նակում են Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության քաղաքացիների պատիվն ու արժանապատվությունը արատավորող տեղեկություններ:

 

Գ Լ Ո Ւ Խ  7

ՀՅՈՒՊԱՏՈՍԱԿԱՆ ԳԱՆՁՈՒՄՆԵՐԸ

 

Հոդված 23. Հյուպատոսական գանձումները

 

1. Հյուպատոսական գործողությունների համար պետական տուրքի ձևով կա­տար­­­վում են հյուպատոսական  գանձումներ՝ օրենքով սահմանված կարգով և չափով:

2. Վճարման են ենթակա նաև նշված գործողությունների կատարման հետ կապ­ված փաստացի ծախսերը:

 

Գ Լ Ո Ւ Խ  8

ՀՅՈՒՊԱՏՈՍԱԿԱՆ ՀԻՄՆԱՐԿԻ ՂԵԿԱՎԱՐԻ ՊԱՐՏԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐԸ ՍԱՆԻՏԱՐԱԿԱՆ, ՖԻՏՈՍԱՆԻՏԱՐԱԿԱՆ ԵՎ ԱՆԱՍՆԱԲՈՒԺԱԿԱՆ ԱՆՎՏԱՆԳՈՒԹՅԱՆ ՊԱՀՊԱՆՈՒԹՅԱՆ ԲՆԱԳԱՎԱՌՈՒՄ

 

Հոդված 24. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարի պարտականությունները

               սա­նի­տարա­կան անվտանգության պահպանության բնագավառում

 

1. Համաճարակային հիվանդությունների ի հայտ գալու դեպքում հյուպատ­ոսա­կան հիմնարկի ղեկավարն այդ մասին անհապաղ տեղեկացնում է Լեռնային Ղարաբաղի Հան­րապետության արտաքին գործերի նախարարությանը՝ նշելով վարակված շրջանի անվա­նումը, դեպքերի թիվը և տեղական իշխանությունների կողմից ձեռնարկված հա­կահա­մա­ճա­րակային միջոցառումները:

2. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարը Լեռնային Ղարաբաղի Հանրա­պե­տություն մուտք գործելու թույլտվություն ստացած անձանց տեղեկացնում է Լեռնային Ղարաբաղի Հան­րա­պետություն մուտք գործելու ժամանակ պատվաստման վերաբերյալ միջազգային հավաստագիր ներկայացնելու անհրաժեշտության մասին:

 

Հոդված 25. Հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարի պարտականությունները

                    ֆիտ­ո­սա­նիտարական և անասնաբուժական անվտանգության

                    պահպանության բնագա­վառում

 

Հյուպատոսական տարածաշրջանի սահմաններում գյուղատնտեսական բույ­սերի վտանգավոր հիվանդությունների կամ վնասատուների ի հայտ գալու, ինչպես նաև անա­սուն­ների և թռչունների զանգվածային հիվանդությունների կամ մարդկանց և կենդա­նիների հա­մար նույնանման վտանգ ներկայացնող հիվանդությունների տարածման սպառ­նալիքի դեպքում հյուպատոսական հիմնարկի ղեկավարն այդ մասին անհապաղ տեղյակ է պահում Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարությանը:                                  

2. Հյուպատոսական  հիմնարկի ղեկավարը Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետու­թյուն   մուտք    գործելու  թույլտվություն  ստացած անձանց  տեղեկացնում  է  Լեռնային  Ղա­րա­­բաղի  Հան­­րապետություն մուտք գործելու ժամանակ կենդանիների, հումքի և կեն­դանական ծագում ունեցող մթերքների վերաբերյալ անասնաբուժական հավաստագիր ներ­կայացնելու անհրա­ժեշտության  մասին, ինչպես նաև սերմեր, կենդանի բույսեր, տնկիներ, մրգեր  և  բանջարեղեն  Լեռնային Ղարաբաղի  Հանրապետություն բերելու կա­նոնների մասին:

 

Գ Լ Ո Ւ Խ  9

ՊԱՏՎԱՎՈՐ ՀՅՈՒՊԱՏՈՍՆԵՐ

 

Հոդված 26.Պատվավոր հյուպատոսների նշանակումը

 

1. Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության արտաքին գործերի նախարարը, համա­ձայ­նեց­նե­լով նստավայր պետության հետ, կարող է հյուպատոսական գործո­ղու­թյուն­ներ կա­տարելու համար նշանակել պատվավոր հյուպատոսներ:

2. Պատվավոր հյուպատոսները կարող են լինել ինչպես Լեռնային Ղարաբաղի Հան­րապետության, այնպես էլ այլ պետությունների քաղաքացիություն ունեցող անձինք:

 

Հոդված 27. Պատվավոր հյուպատոսի իրավունքները և պարտականությունները

 

Պատվավոր հյուպատոսների իրավունքներն ու պարտականությունները սահ­ման­վում են Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության արտաքին գործերի նախա­րարի կողմից:

 

Գ Լ Ո Ւ Խ  10

ՀՅՈՒՊԱՏՈՍԱԿԱՆ ՀԻՄՆԱՐԿՆԵՐԻ ՖԻՆԱՆՍԱՎՈՐՈՒՄԸ

 

Հոդված 28. Հյուպատոսական հիմնարկների ֆինանսավորումը

 

1. Հյուպատոսական հիմնարկները ֆինանսավորվում են Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության պետական բյուջեից:

2. Օտարերկրյա պետությունում գործող Լեռնային Ղարաբաղի Հանրա­պետու­թյան հյուպատոսական հիմնարկները պետական բյուջեի միջոցներից բացի կարող են ֆինան­սավորվել նաև այլ աղբյուրներից՝ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության կա­ռավարու­թյան սահմանած կարգով:

 

 Գ Լ Ո Ւ Խ  11

ԵԶՐԱՓԱԿԻՉ ԴՐՈՒՅԹ

 

Հոդված 29. Օրենքի ուժի մեջ մտնելը

 

Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման պահից:

 

 

 

 

   ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՂԱՐԱԲԱՂԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ

    ՆԱԽԱԳԱՀ`                          Ա. ՂՈՒԿԱՍՅԱՆ

 

 

 

 

22 հոկտեմբերի 2005 թ.

ք.Ստեփանակերտ

ՀՕ-218