Ընդունված է 2013թ. սեպտեմբերի 26-ին
Հոդված1. «Փաստաբանության մասին» Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության 2005 թվականի հոկտեմբերի 19-ի ՀO-223 օրենքի (այսուհետ՝ օրենք) 4-րդ հոդվածը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.
«Հոդված 4. Սույն օրենքում կիրառվող հասկացությունների օգտագործման
սահմանափակումը
- Կազմակերպություններին արգելվում է իրենց անվանման մեջ «փաստաբան» բառի, դրա բոլոր հոլովաձևերի կամ այդ բառը ներառող բառակապակցությունների, ինչպես նաև «փաստաբան» բառի օտարալեզու իմաստային թարգմանությունների օգտագործումը, բացառությամբ փաստաբանների պալատի և փաստաբանական գործունեություն իրականացնելու նպատակով փաստաբանի կողմից ստեղծվող կազմակերպությունների:»:
Հոդված 2. Օրենքի 5-րդ հոդվածը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.
«Հոդված 5. Փաստաբանական գործունեությունը
- Փաստաբանական գործունեությունն իրավապաշտպան գործունեության տեսակ է, որն իրականացնում է փաստաբանը, և ուղղված է իրավաբանական օգնություն ստացող անձի իրավունքների, ազատությունների և շահերի իրականացմանն ու պաշտպանությանը՝ օրենքով չարգելված բոլոր միջոցներով և եղանակներով:
- Փաստաբանը կարող է իրականացնել հետևյալ գործունեությունը՝
1) խորհրդատվություն, ներառյալ՝ վստահորդներին խորհրդատվություն տրամադրելը նրանց իրավունքների և պարտականությունների վերաբերյալ, փաստաթղթերի ուսումնասիրումը, իրավաբանական բնույթի այլ փաստաթղթերի կազմումը (այսուհետ` խորհրդատվություն).
2) ներկայացուցչություն, ներառյալ՝ ներկայացուցչությունը դատարանում (այսուհետ` դատական ներկայացուցչություն).
3) քրեական գործերով պաշտպանություն.
4) օրենքով նախատեսված դեպքում և կարգով վկային իրավաբանական օգնություն ցույց տալը:
- Սույն հոդվածով նախատեսված դատական ներկայացուցչությունը կամ դրա կազմակերպումը որպես պարբերաբար կամ վճարովի հիմունքներով մատուցվող ծառայություն կարող է իրականացնել միայնփաստաբանը, բացառությամբ՝
1) մերձավոր ազգականի, այդ թվում` ծնողի, զավակի, որդեգրողի, որդեգրվածի, հարազատ կամ ոչ հարազատ (համահայր կամ համամայր) եղբոր կամ քրոջ, պապի, տատի, թոռան, ինչպես նաև ամուսնու կամ ամուսնու ծնողի, փեսայի կամ հարսի համար անվճար ներկայացուցչություն իրականացնելու դեպքերի.
2) մերձավոր ազգականին (ազգականներին) կանոնադրական կապիտալի կեսից ավելի բաժնեմասերը պատկանող իրավաբանական անձի շահերը դատարանում ներկայացնելու դեպքերի:
- Սույն հոդվածով նախատեսված քրեական գործերով պաշտպանությունը կարող է իրականացնել միայն փաստաբանը:
- Փաստաբանական գործունեություն չի համարվումփաստաբանի կողմից աշխատանքային պայմանագրի հիման վրա գործատուին իրավաբանական օգնություն ցույց տալը, բացառությամբ փաստաբանի մոտ աշխատող փաստաբանի կողմից իրականացվող գործունեության:»:
Հոդված 3. Օրենքի 6-րդ հոդվածը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.
«Հոդված 6. Փաստաբանական գործունեության վճարովիությունը
- Փաստաբանն իրավունք ունի փոխհատուցում ստանալու իր ծառայությունների դիմաց:
- Փաստաբանական գործունեության վճարի չափն ու վճարման կարգը որոշվում ենփաստաբանի և վստահորդի միջև Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության քաղաքացիական օրենսգրքով սահմանված կարգով կնքված գրավոր պայմանագրով (այսուհետ` պայմանագիր):
- Փաստաբանի համաձայնությամբ իրավաբանական օգնությունը կարող է ցույց տրվել անհատույց:
- Պետությունը երաշխավորում է անվճար իրավաբանական օգնությունը սույն օրենքի 42-րդ հոդվածով նախատեսված անձանց` նույն հոդվածով նախատեսված դեպքերում և կարգով:
- Դատարանների կողմից դատական ծախսերի (վնասների) հատուցման հետ կապվածփաստաբանի վարձատրության ողջամիտ չափը որոշելու նպատակովփաստաբանների պալատի խորհուրդը կարող է սահմանել փաստաբանական գործունեության վճարների միջին գնացուցակ: Նշված գնացուցակը չի կարող օգտագործվել այլ նպատակով:»:
Հոդված 4. Օրենքի 7-րդ հոդվածը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.
«Հոդված 7. Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության փաստաբանների պալատը
- Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությանփաստաբանների պալատը (այսուհետ`փաստաբանների պալատ) սույն օրենքի հիման վրա ստեղծված փաստաբանների մասնագիտական, անկախ, ինքնակառավարվող ոչ առևտրային կազմակերպություն է, որի առանձնահատկությունները սահմանվում են սույն օրենքով: Փաստաբանների պալատն իրավաբանական անձի կարգավիճակ ձեռք է բերում օրենքով սահմանված կարգով գրանցվելու պահից:
- Փաստաբանների պալատի խնդիրներն են`
1) պաշտպանել իր անդամների իրավունքները և օրինական շահերը պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմինների և կազմակերպությունների հետ փոխհարաբերություններում, ինչպես նաև դատարանում.
2) կազմակերպել փաստաբանների արտոնագրման գործընթացը.
3) կազմակերպել փաստաբանի հավակնորդների մասնագիտական ուսուցումը և փաստաբանների վերապատրաստումը.
4) վերահսկողություն իրականացնել իր անդամների կողմից սույն օրենքի, փաստաբանների պալատի կանոնադրության և փաստաբանի վարքագծի կանոնագրքի պահանջների պահպանման նկատմամբ.
5) միջոցներ ձեռնարկել փաստաբանության հեղինակության բարձրացման ուղղությամբ.
6) սույն օրենքով նախատեսված դեպքերում յուրաքանչյուրի համար հավասարապես ապահովել մատչելի և արդյունավետ անվճար իրավաբանական օգնություն ստանալու իրավունքի իրականացումը.
7) նպաստել հանրային իրավագիտակցության և իրավական մշակույթի բարձրացմանը:
- Փաստաբանների պալատը կարող է համագործակցել այլ երկրների փաստաբանական կառույցների, միջազգային և այլ կազմակերպությունների հետ:
- Փաստաբանների պալատը կարող է անձամբ ձեռնարկատիրական գործունեություն իրականացնել միայն այն դեպքերում, երբ դա ծառայելու է սույն հոդվածով նախատեսված խնդիրների իրականացմանը:Փաստաբանների պալատն իրավունք ունի անձամբ զբաղվելու միայն իր կանոնադրությամբ նախատեսված ձեռնարկատիրական գործունեության տեսակներով:»:
Հոդված 5. Օրենքի 8-րդ հոդվածում`
1) 1-ին մասի 3-րդ կետն ուժը կորցրած ճանաչել.
2) 2-րդ մասը «նախագահի» բառից հետո լրացնել «, ինչպես նաև փաստաբանների պալատի կանոնադրությամբ նախատեսված դեպքերի» բառերով.
3) լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 6-րդ մաս.
«Փաստաբանների պալատի նախագահի և այլ մարմինների լիազորություններն ավարտվում են միայն հաջորդ կազմի կամ նախագահի ընտրվելուց հետո` լիազորություններն ստանձնելու պահից:»:
Հոդված 6. Օրենքի 9-րդ հոդվածը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.
«Հոդված 9. Փաստաբանների պալատի ընդհանուր ժողովը
- Փաստաբանների պալատի ընդհանուր ժողովը փաստաբանների պալատի բարձրագույն մարմինն է, որը`
1) հաստատում է փաստաբանների պալատի կանոնադրությունը և փաստաբանի վարքագծի կանոնագիրքը.
2) ընտրում և հետ է կանչում փաստաբանների պալատի նախագահին, խորհրդի անդամներին և սույն օրենքի 40.5-րդ հոդվածով նախատեսված անձանց.
3) լուծում է փաստաբանների պալատի կանոնադրությամբ նախատեսված այլ հարցեր:
- Փաստաբանների պալատի ընդհանուր ժողովը որոշումներն ընդունում է`
1) ընդհանուր ժողովի գումարմամբ կամ
2) առանց ընդհանուր ժողովի գումարման (այսուհետ` հեռակա կարգով):
- Փաստաբանների պալատի ընդհանուր ժողովը կազմված էփաստաբանների պալատի անդամ բոլոր փաստաբաններից:
- Ընդհանուր ժողովի գումարման, ինչպես նաև հեռակա կարգով (ներառյալ` ընտրությունների) ժողովի կազմակերպման և անցկացման կարգը (ներառյալ`փաստաբանների պալատի նախագահի, խորհրդի անդամների և սույն օրենքի 40.5-րդ հոդվածով նախատեսված անձանց թեկնածուների առաջադրման, նախընտրական քարոզչության կարգը և ժամկետները) սահմանվում էփաստաբանների պալատի կանոնադրությամբ:
- Փաստաբանների պալատի ընդհանուր ժողովը (գումարմամբ կամ հեռակա կարգով) հրավիրվում է փաստաբանների պալատի նախագահի կամփաստաբանների պալատի խորհրդի որոշմամբ: Փաստաբանների պալատի անդամների ընդհանուր թվի մեկ երրորդի պահանջով փաստաբանների պալատի նախագահը պարտավոր է հրավիրել ընդհանուր ժողով` փաստաբանների պալատի կանոնադրությամբ սահմանված կարգով և ժամկետում:
- Փաստաբանների պալատի ընդհանուր ժողովն իրավազոր է, եթե`
1) գումարվող ժողովին ներկա է փաստաբանների պալատի քվեարկության իրավունք ունեցող անդամների կեսից ավելին, կամ
2) հեռակա կարգով անցկացվող ընդհանուր ժողովին մասնակցում է փաստաբանների պալատի քվեարկության իրավունք ունեցող անդամների կեսից ավելին:
- Փաստաբանների պալատի ընդհանուր ժողովի որոշումներն ընդունվում են քվեարկությանը մասնակցած անձանց ձայների պարզ մեծամասնությամբ` բաց քվեարկությամբ, բացառությամբ սույն օրենքով նախատեսված դեպքերի:
- Փաստաբանների պալատի ընդհանուր ժողովի իրավասությունը չի կարող փոխանցվել այլ մարմինների:
- Փաստաբանների պալատի ընդհանուր ժողովի որոշումներն ուժի մեջ են մտնում փաստաբանների պալատի կանոնադրությամբ նախատեսված կարգով հրապարակվելու պահից, եթե փաստաբանների պալատի կանոնադրությամբ այլ բան նախատեսված չէ:
- Փաստաբանների պալատի ընդհանուր ժողովի որոշումը կարող է դատական կարգով վիճարկել շահագրգիռ փաստաբանը այդ որոշումն ուժի մեջ մտնելուց հետո` մեկ ամսվա ընթացքում:»:
Հոդված 7. Օրենքը լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 9.1-ին հոդվածով.
«Հոդված 9.1. Փաստաբանների պալատի հաշվիչ հանձնաժողովը և քվեարկության արդյունքների ամփոփումը
- Փաստաբանների պալատի նախագահի,փաստաբանների պալատի խորհրդի անդամների և սույն օրենքի 40.5-րդ հոդվածով նախատեսված անձանց թեկնածուներին գրանցելու, ինչպես նաև փաստաբանների պալատի ընդհանուր ժողովի քվեարկությունները կազմակերպելու և քվեարկությունների (ընտրությունների) արդյունքներն ամփոփելու նպատակով փաստաբանների պալատի խորհուրդը կազմավորում է փաստաբանների պալատի հաշվիչ հանձնաժողով (այսուհետ` հաշվիչ հանձնաժողով)` փաստաբանների պալատի կանոնադրությամբ նախատեսված կարգով:
- Հաշվիչ հանձնաժողովի անդամների լիազորությունների ժամկետը և քանակական կազմը սահմանվում են փաստաբանների պալատի կանոնադրությամբ:
- Փաստաբանների պալատի կանոնադրությամբ սահմանվում են թեկնածուների վստահված անձանց և դիտորդների իրավունքներն ու դրանց իրականացման կարգը:
- Փաստաբանների պալատի ընդհանուր ժողովի քվեարկության անցկացման ավարտից հետո հաշվիչ հանձնաժողովըփաստաբանների պալատի խորհրդի սահմանած կարգով ամփոփում է քվեարկության արդյունքները:
- Քվեարկության արդյունքները հրապարակում է հաշվիչ հանձնաժողովի նախագահը կամ հաշվիչ հանձնաժողովի որոշմամբ այլ անդամը ոչ ուշ, քան արդյունքների ամփոփման վերաբերյալ արձանագրություն կազմելու հաջորդ օրը:
- Փաստաբանների պալատի ընդհանուր ժողովի որոշումը համարվում է ընդունված քվեարկության արդյունքների հրապարակման պահից:»:
Հոդված 8. Օրենքի 10-րդ հոդվածը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.
«Հոդված 10. Փաստաբանների պալատի խորհուրդը
- Փաստաբանների պալատի խորհուրդը փաստաբանների պալատի գործադիր, ինչպես նաև կարգապահական վարույթ իրականացնող մարմինն է:
- Փաստաբանների պալատի խորհրդի անդամների քանակը սահմանվում էփաստաբանների պալատի կանոնադրությամբ, որը չի կարող պակաս լինել չորս անդամից` չհաշված խորհրդի նախագահին:
- Փաստաբանների պալատի խորհրդի անդամները (բացառությամբ խորհրդի նախագահի) վարկանիշային կարգով ընտրվում են ընդհանուր ժողովի կողմից չորս տարի պաշտոնավարման ժամկետով, բացառությամբ սույն հոդվածի 4-րդ մասով սահմանված դեպքերի:
- Փաստաբանների պալատի խորհրդի անդամի լիազորությունների վաղաժամկետ դադարեցման դեպքում այդ անդամի փոխարեն ներգրավվում էփաստաբանների պալատի խորհրդի անդամների վերջին ընտրության տվյալներով վարկանիշային հաջորդ առավել «կողմ» ձայներ ստացած, սակայն չընտրված փաստաբանը՝ նախորդ անդամի սահմանված ժամկետի մնացած ժամանակահատվածի համար` փաստաբանների պալատի կանոնադրությամբ սահմանված կարգով:
- Փաստաբանների պալատի խորհուրդը`
1) նշանակում է հանրային պաշտպանի գրասենյակի ղեկավարին.
2) մշակում և փաստաբանների պալատի ընդհանուր ժողովի հաստատմանն է ներկայացնում նոր խմբագրությամբ կանոնադրությունը, կանոնադրության փոփոխությունները կամ լրացումները.
3) մշակում և փաստաբանների պալատի ընդհանուր ժողովի հաստատմանն է ներկայացնում փաստաբանի վարքագծի կանոնագիրքը.
4) կազմավորում է հաշվիչ հանձնաժողովը.
5) կազմավորում է որակավորման հանձնաժողովը.
6) իրավասու պետական մարմիններ առաջարկություններ է ներկայացնում օրենքների և իրավական այլ ակտերի փոփոխությունների, լրացումների, դրանց ընդունման վերաբերյալ, ինչպես նաև իրավական ակտերի նախագծերի վերաբերյալ կարծիք է տալիս նախագիծ մշակող մարմիններին.
7) հաստատում է փաստաբանների պալատի տարեկան բյուջեն` փաստաբանների պալատի նախագահի ներկայացմամբ.
8) կազմում և Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության արդարադատության նախարարության միջոցով Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության ֆինանսների և էկոնոմիկայի նախարարություն է ներկայացնում անվճար իրավաբանական օգնության տրամադրման փոխհատուցման ֆինանսական հայտերը.
9) որոշում է ընդունում փաստաբանի հավակնորդներին փաստաբանական գործունեության արտոնագիր տրամադրելու վերաբերյալ` սույն օրենքի 30-րդ հոդվածով նախատեսված կարգով.
10) որոշում է ընդունում փաստաբանի արտոնագիրն ուժը կորցրած ճանաչելու մասին.
11) որոշում է ընդունում փաստաբանի արտոնագրի գործողությունը կասեցնելու կամ վերականգնելու մասին.
12) սահմանում է փաստաբանի անդամավճարի և փաստաբանի հավակնորդի մուտքի ու այլ վճարների, ինչպես նաև փաստաբանների վերապատրաստման համար անհրաժեշտ վճարների չափերը, ինչպես նաև դրանք վճարելու կարգը.
13) հաստատում է փաստաբանների պալատի աշխատակազմի հաստիքացուցակը.
14) լուծում է փաստաբանին պատասխանատվության ենթարկելու և կարգապահական տույժ նշանակելու հարցը.
15) իրականացնում է սույն օրենքով և փաստաբանների պալատի կանոնադրությամբ սահմանված այլ լիազորություններ:
- Փաստաբանների պալատի խորհրդի նիստերը հրավիրում էփաստաբանների պալատի նախագահը՝ ըստ անհրաժեշտության, սակայն տարեկան չորս անգամից ոչ պակաս: Փաստաբանների պալատի խորհրդի նիստերը կարող են հրավիրվել նաև պալատի խորհրդի անդամների մեկ երրորդի կամ փաստաբանների պալատի անդամների մեկ քառորդի նախաձեռնությամբ: Կարգապահական գործ քննելու նպատակով փաստաբանների պալատի խորհրդի նիստի գումարման հետ կապված առանձնահատկությունները սահմանվում են սույն օրենքի 40.6-րդ հոդվածով:
- Փաստաբանների պալատի խորհրդի նիստն իրավազոր է, եթե նիստին մասնակցում է անդամների առնվազն կեսը: Փաստաբանների պալատի խորհրդի նիստն անցկացվում է խորհրդի անդամների ներկա լինելու միջոցով:
Փաստաբանների պալատի խորհրդի նիստերին փաստաբանների պալատի խորհրդի անդամը քվեարկում և իր այլ լիազորություններն իրականացնում է անձամբ:
- Փաստաբանների պալատի խորհրդի նիստերի որոշումներն ընդունվում են նիստին ներկա անդամների ձայների պարզ մեծամասնությամբ, եթե այլ բան նախատեսված չէփաստաբանների պալատի կանոնադրությունով:»:
Հոդված 9. Օրենքի 11-րդ հոդվածն ուժը կորցրած ճանաչել:
Հոդված 10. Օրենքի 12-րդ հոդվածում`
1) 2-րդ մասի`
ա. «երկու տարի ժամկետով` յոթ անդամի կազմով» բառերը փոխարինել «փաստաբանների պալատի կանոնադրությամբ սահմանված ժամկետով` յոթ անդամի կազմով» բառերով,
բ. 1-ին կետը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.
«1) փաստաբանների պալատի նախագահը, որն ի պաշտոնե որակավորման հանձնաժողովի նախագահն է, և փաստաբանների պալատի կանոնադրությամբ սահմանված կարգով ընտրված երեք անդամ.».
2) 3-րդ մասն ուժը կորցրած ճանաչել.
3) 6-րդ մասն ուժը կորցրած ճանաչել:
Հոդված 11. Օրենքի 13-րդ հոդվածում`
1) 2-րդ մասի «հինգ» բառը փոխարինել «յոթ» բառով.
2) 8-րդ մասը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.
«Փաստաբանների պալատի նախագահը՝
1) ներկայացնում է փաստաբանների պալատը.
2) գործում է առանց լիազորագրի և տալիս է լիազորագրեր.
3) սահմանված կարգով կնքում է պայմանագրեր, այդ թվում՝ աշխատանքային.
4) բանկում բացում է փաստաբանների պալատի հաշվարկային և ոչ հաշվարկային հաշիվներ.
5) ընդունում է որոշումներ փաստաբանների պալատի բնականոն գործունեությունն ապահովելուն առնչվող հարցերի վերաբերյալ.
6) նշանակում և ազատում է փաստաբանների պալատի աշխատակազմի աշխատողներին.
7) սահմանում է փաստաբանների պալատի աշխատակազմի աշխատողների ծառայողական լիազորությունների շրջանակը.
8) ընդգրկում է փաստաբանին փաստաբանների ցուցակում.
9) փաստաբանի նկատմամբ հարուցում է կարգապահական վարույթ.
10) դադարեցնում է մահացած փաստաբանի արտոնագրի գործողությունը և հանում է փաստաբանների ցուցակից.
11) տրամադրում է փաստաբանի և փաստաբանի օգնականի վկայականներ.
12) վերահսկողություն է իրականացնում հանրային պաշտպանի գրասենյակի գործունեության նկատմամբ.
13) հանրային պաշտպանի գրասենյակի ղեկավարի առաջարկությամբ Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության կառավարություն է ներկայացնում հանրային պաշտպանի գրասենյակի ծախսերի նախահաշիվը (բյուջետային հայտը)` պետական բյուջեի նախագծում ընդգրկելու համար.
14) փաստաբանների պալատի կանոնադրությամբ նախատեսված կարգով տնօրինում է փաստաբանների պալատի գույքը, այդ թվում` ֆինանսական միջոցները.
15) իրականացնում է օրենքով և փաստաբանների պալատի կանոնադրությամբ սահմանված, ինչպես նաև փաստաբանների պալատի մյուս մարմինների իրավասությանը չվերապահված այլ լիազորություններ:».
3) 9-րդ մասի առաջին նախադասությունը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.
«Փաստաբանների պալատի նախագահն իր լիազորություններն իրականացնելու համար կարող է նշանակել տեղակալներ` փաստաբանների կազմից:»:
Հոդված 12. Օրենքի 18-րդ հոդվածում`
1) 1-ին մասը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.
«Փաստաբան է այն անձը, որն ունի իրավաբան բակալավրի կամ իրավաբան դիպլոմավորված մասնագետի որակավորում և ստացել է համապատասխան արտոնագիր` փաստաբանական գործունեություն իրականացնելու համար:».
2) 3-րդ մասի 3-րդ կետում «քաղաքացիական» բառից հետո լրացնել «և վարչական» բառերով, իսկ «ատյանում» բառը փոխարինել «պալատում» բառով.
3) 4-րդ մասից հանել երկրորդ նախադասությունը.
4) ուժը կորցրած ճանաչել 2-րդ, 5-րդ, 7-րդ, 8-րդ և 9-րդ մասերը:
Հոդված 13. Օրենքը լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 18.1-ին հոդվածով.
«Հոդված 18.1. Այլ պետության փաստաբանը
- Այլ պետության փաստաբանը Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունում փաստաբանական գործունեությունն իրականացնում է սույն օրենքով, փաստաբանների պալատի կանոնադրությամբ և փաստաբանի վարքագծի կանոնագրքով սահմանված կարգով, եթե Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության միջազգային պայմանագրերով այլ բան նախատեսված չէ:
- Այլ պետության փաստաբանը Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունում գործում է իր պետության համապատասխան փաստաբանական կառույցի տված արտոնագրի հիման վրա և պետք էփաստաբանների պալատի կանոնադրությամբ նախատեսված կարգով հավատարմագրվի փաստաբանների պալատում: Հավատարմագիր տալու և հավատարմագրի գործողությունը դադարեցնելու կարգը սահմանում է փաստաբանների պալատի խորհուրդը: Հավատարմագրի գործողությունը փաստաբանների պալատի խորհուրդը կարող է դադարեցնել այլ պետության փաստաբանի կողմից սույն օրենքի, փաստաբանների պալատի կանոնադրության և փաստաբանի վարքագծի կանոնագրքի պահանջների խախտման դեպքում: Հավատարմագրման համար այլ պետության փաստաբանից գանձվում են փաստաբանների պալատի խորհրդի սահմանած չափով վճարներ:»:
Հոդված 14. Օրենքի 19-րդ հոդվածում`
1) 1-ին մասն ուժը կորցրած ճանաչել.
2) 2-րդ մասի`
ա. «մասնավորապես» բառը հանել,
բ. 1-ին կետը «քաղաքացիական» բառից հետո լրացնել «, վարչական» բառով,
գ. 2-րդ և 3-րդ կետերը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.
«2) օրենքով չարգելված եղանակով ձեռք բերելու, ամրագրելու և ներկայացնելու վստահորդի շահերից բխող ապացույցներ (տեղեկություններ), այդ թվում` օգտագործելու տեխնիկական միջոցներ` տեսաձայնագրող, ձայնագրող, ֆոտո, բազմացնող կամ այլ սարքավորումներ, եթե այլ բան նախատեսված չէ օրենքով, կամ դա չի խախտում այլ անձանց իրավունքներն ու օրինական շահերը.
3) դիմելու պետական, տեղական ինքնակառավարման մարմիններին, անհատ ձեռնարկատերերին և իրավաբանական անձանց (այսուհետ` տնտեսավարող սուբյեկտներ)` իրավաբանական օգնություն ցույց տալու համար անհրաժեշտ փաստաթղթեր (տեղեկություններ) ստանալու պահանջով: Պետական և տեղական ինքնակառավարման մարմինները պարտավոր են տասնօրյա ժամկետում փաստաբանին տրամադրել պահանջվող փաստաթղթերը (տեղեկությունները) կամ դրանց պատճենները, բացառությամբ, երբ այդ մարմինների գործունեությունը կարգավորող օրենքներով այլ բան է նախատեսված, կամ պահանջվող փաստաթղթերը (տեղեկությունները) օրենքով պահպանվող գաղտնիք են պարունակում: Փաստաթղթերի (տեղեկությունների) տրամադրման մերժումը պետք է տրվի գրավոր և պատճառաբանված: Սույն կետում նշված դեպքում փաստաբանից կարող է գանձվել փաստաթղթերի (տեղեկությունների) կամ դրանց պատճենների տրամադրման համար վճար, որը չի կարող գերազանցել դրա պատրաստման ծախսերը, եթե օրենսդրությամբ վճարման այլ չափ նախատեսված չէ.».
3) 2-րդ մասը լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 6-րդ կետով.
«6) առանձին, խորհրդապահական կարգով (կոնֆիդենցիալ), անարգել տեսակցելու իր պաշտպանյալի հետ` առանց տեսակցությունների թվի և տևողության սահմանափակման, այդ թվում` տեսակցությանը հրավիրելու արտոնագրված թարգմանչի, եթե այլ բան նախատեսված չէ օրենքով:».
4) լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 3-րդ մաս.
«Փաստաբանը փաստաբանական գործունեություն իրականացնելիս ազատ է կատարելու այն, ինչն արգելված չէ օրենքով և չի խախտում այլ անձանց իրավունքները և ազատությունները:»:
Հոդված 15. Օրենքի 20-րդ հոդվածում`
1) լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 4.1-ին կետ.
«4.1) սահմանված կարգով և ժամաքանակով մասնակցել սույն օրենքով նախատեսված վերապատրաստման դասընթացներին.».
2) 7-րդ կետը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.
«7) կատարել «Փողերի լվացման և ահաբեկչության ֆինանսավորման դեմ պայքարի մասին» Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության օրենքով սահմանված պարտականությունները, եթե այդ պարտականությունների կատարումը չի խախտում սույն օրենքով նախատեսված փաստաբանական գաղտնիքի պահպանման պահանջը.».
3) լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 8-րդ կետ.
«8) կատարել փաստաբանների պալատի մարմինների և փաստաբանների պալատի նախագահի` իրենց իրավասության սահմաններում ընդունված իրավական ակտերի պահանջները:»:
Հոդված 16. Օրենքի 21-րդ հոդվածը 7-րդ մասից հետո լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 8-րդ մասով.
«Փաստաբանների պալատի անդամ օտարերկրյա քաղաքացին կամ քաղաքացիություն չունեցող անձը, ինչպես նաև այլ պետության փաստաբանը իրավունք չունեն իրավաբանական օգնություն ցույց տալու Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության պետական կամ ծառայողական գաղտնիքին առնչվող հարցերով:»:
Հոդված 17. Օրենքի 22-րդ հոդվածը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.
«Հոդված 22. Փաստաբանի գործունեության երաշխիքները
- Փաստաբանն իր գործունեությունն իրականացնելիս անկախ է, ղեկավարվում է միայն Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության Սահմանադրությամբ, Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության միջազգային պայմանագրերով և օրենքներով, փաստաբանական պալատի կանոնադրությամբ և փաստաբանի վարքագծի կանոնագրքով:
- Արգելվում է պետական մարմինների, տեղական ինքնակառավարման մարմինների, դրանց պաշտոնատար անձանց, ֆիզիկական և իրավաբանական անձանց (ներառյալ` զանգվածային լրատվության միջոցների) միջամտությունը փաստաբանական գործունեությանը:
- Փաստաբանը պետք է ապահովվի իր վստահորդի հետ առանձին, անարգել, մեկուսի հաղորդակցվելու, խորհրդատվություն տրամադրելու հնարավորությամբ պետական մարմիններում և հիմնարկներում, տեղական ինքնակառավարման մարմիններում, այդ թվում` դատական մարմիններում: Պետական և դատական մարմիններն ու դրանց պաշտոնատար անձինք պարտավոր են ձեռնարկել բոլոր անհրաժեշտ միջոցները ապահովելու փաստաբանի` վստահորդի հետ առանձին, անարգել և մեկուսի հաղորդակցվելու իրավունքը:
- Փաստաբանը չի կարող հետապնդվել, պատասխանատվության և բերման ենթարկվել, ձերբակալվել, կալանավորվել կամ ենթարկվել իրավունքների այլ սահմանափակման իր մասնագիտական պարտականությունների կատարման կապակցությամբ, ներառյալ` վարույթն իրականացնող և այլ մարմիններում հայտնած կարծիքի կամ դիրքորոշման համար:
- Փաստաբանը չպետք է նույնացվի իր վստահորդի հետ` ելնելովփաստաբանի կողմից իր մասնագիտական պարտականությունների կատարումից:
- Փաստաբանի բնակարանը, տրանսպորտային միջոցը կամ գրասենյակը, ինչպես նաևփաստաբանական կազմակերպության գրասենյակը չեն կարող խուզարկվել փաստաբանական գործունեության հետ առնչվող հանգամանքները պարզելու կապակցությամբ: Չի թույլատրվում փաստաբանին խուզարկել իր մասնագիտական պարտականություններն անմիջականորեն կատարելիս:
- Փաստաբանի մոտ կամ փաստաբանական կազմակերպության գրասենյակում գտնվող իրավաբանական օգնությանը վերաբերող փաստաթղթերը և տեղեկատվական կրիչները (համակարգիչները, տեսաձայնագրող սարքերը, լազերային սկավառակները, տեսաժապավենները և այլն) անձեռնմխելի են, չեն կարող առգրավվել (վերցվել) և չեն կարող որպես ապացույց օգտագործվել:
- Արգելվում է փաստաբանին որպես վկա հարցաքննել այն հանգամանքների վերաբերյալ, որոնք նրան հայտնի են դարձել իրավաբանական օգնություն ցույց տալու կամ իրեն դիմելու կապակցությամբ: Սույն մասի իմաստով փաստաբանի կարգավիճակին է հավասարեցվում նաևփաստաբանի մոտ աշխատող ոչ փաստաբան յուրաքանչյուր անձ:
- Փաստաբանին չի կարելի արգելել ծանոթանալու դատարանում գտնվող գործի բոլոր այն նյութերին, որոնք առնչվում են իր վստահորդի հետ, ինչպես նաև դրանցից կատարել ցանկացած ծավալի դուրսգրումներ և պատճենահանումներ, բացառությամբ պաշտպանվող անձի ինքնությունը հաստատող տվյալների:»:
Հոդված 18. Օրենքի 24-րդ հոդվածը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.
«Հոդված 24. Փաստաբանի օգնականը
- Փաստաբանն իրավունք ունի ունենալու օգնականներ:Փաստաբանի օգնական կարող է լինել միայն բարձրագույն իրավաբանական կրթություն ունեցող անձը: Փաստաբանի օգնական չի կարող լինել սույն օրենքի 34-րդ հոդվածում նշված անձը:
- Փաստաբանի օգնականը իր կարգավիճակը ձեռք է բերում պարզեցված կարգովփաստաբանների պալատի խորհրդի կողմից արտոնագրվելու միջոցով` փաստաբանների պալատի խորհրդի սահմանած կարգով:
- Սույն օրենքի իմաստովփաստաբանի օգնականի կարգավիճակը հավասարեցվում էփաստաբանի կարգավիճակին, որը օգտվում է փաստաբանի բոլոր իրավունքներից հետևյալ բացառություններով.
1) փաստաբանի օգնականն իրավունք չունի մասնակցելու դատարանում կամ մինչդատական վարույթում քննչական կամ դատավարական գործողություններին` առանց իր ղեկավար փաստաբանի.
2) փաստաբանի օգնականն իրավունք չունի ստորագրելու և ներկայացնելու հայցադիմումներ, միջնորդություններ, առարկություններ, հայտարարություններ, պատասխաններ, բացարկներ, վերաքննիչ կամ վճռաբեկ բողոքներ, ինչպես նաև հարցեր տալու քննչական կամ դատավարական գործողություններին մասնակցելիս.
3) փաստաբանի օգնականն իրավունք չունի մասնակցելու փաստաբանների պալատի ընդհանուր ժողովին, այդ թվում` հեռակա կարգով անցկացվող ընդհանուր ժողովին, ընտրելու և ընտրվելու պալատի մարմիններում և պալատի նախագահ, մասնակցելու պալատի կանոնադրության և վարքագծի կանոնագրքի քվեարկությանը:
- Փաստաբանի օգնականի իրավունքների սահմանափակման այլ դեպքեր կարող են նախատեսվել նաև փաստաբանի վարքագծի կանոնագրքով:
- Փաստաբանի օգնականը կրում է բոլոր պարտականությունները, որոնք սույն օրենքով վերապահված են փաստաբանին, բացառությամբ վերապատրաստման դասընթացներին մասնակցելու պարտականության:
- Փաստաբանական պալատի կանոնադրությամբ կարող են նախատեսվել փաստաբանի օգնականի պարտականությունների սահմանափակման այլ դեպքեր:
- Փաստաբանի օգնականը փաստաբանի վարքագծի կանոնագրքի կանոնների պահանջները խախտելու դեպքում ենթակա է կարգապահական պատասխանատվության սույն օրենքի 6-րդ գլխով նախատեսված կարգով:
- Փաստաբանի օգնականի արտոնագրի դադարեցումը կամ կասեցումը իրականացվում է սույն օրենքի 37-րդ և 39-րդ հոդվածներով նախատեսված կարգով և դեպքերում:
- Փաստաբանի օգնականն իր ինքնությունը հաստատում էփաստաբանի օգնականի վկայականով, որի ձևը և տրամադրման կարգը հաստատում է փաստաբանների պալատի խորհուրդը:»:
Հոդված 19. Օրենքի 25-րդ հոդվածն ուժը կորցրած ճանաչել:
Հոդված 20. Օրենքի 26-րդ հոդվածը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.
«Հոդված 26. Փաստաբանական գաղտնիքը
- Փաստաբանական գաղտնիք են համարվում այն տեղեկությունները և ապացույցները, որոնք իրավաբանական օգնություն հայցող անձը փոխանցել էփաստաբանին, փաստաբանի տված խորհրդատվության բովանդակությունն ու բնույթը, ինչպես նաև այն տեղեկությունները և ապացույցները (նյութերը, կրիչները), որոնք փաստաբանը փաստաբանական գործունեության իրականացման ընթացքում ձեռք է բերել ինքնուրույն:
- Փաստաբանը,փաստաբանի մոտ աշխատող ոչ փաստաբանը, ինչպես նաև փաստաբանների պալատի աշխատողն իրավունք չունեն հրապարակելու փաստաբանական գաղտնիքը, բացառությամբ սույն հոդվածով նախատեսված դեպքերի:
- Փաստաբանը կարող է հրապարակելփաստաբանական գաղտնիքը, եթե`
1) առկա է վստահորդի համաձայնությունը.
2) դա անհրաժեշտ է նրա և վստահորդի միջև ծագած դատական վեճում կամ կարգապահական վարույթում պահանջները հիմնավորելու կամ իր պաշտպանության համար:
- Փաստաբանը հրապարակում էփաստաբանական գաղտնիքը, եթե առկա է Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության քրեական օրենսգրքով նախատեսված՝ հաստատապես հայտնի նախապատրաստվող ծանր կամ առանձնապես ծանր հանցագործության մասին տեղեկատվություն:
- Փաստաբանական գաղտնիքի պահպանման պարտականությունը չի սահմանափակվում ժամանակի մեջ և տարածվում է նաևփաստաբանական գործունեության արտոնագրի գործողությունը կասեցված կամ դադարեցված անձի նկատմամբ:»:
Հոդված 21. Օրենքի 28-րդ հոդվածը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.
«Հոդված 28. Փաստաբանի վարքագծի կանոնագիրքը
- Փաստաբանի վարքագծի կանոնագիրքը սահմանում էփաստաբանի վարքագծի միասնական կանոնները և փաստաբանական էթիկայի սկզբունքները, որոնք պարտադիր են բոլոր փաստաբանների, ինչպես նաև վերջիններիս աշխատողների համար:
- Փաստաբանները պարտավոր են օժանդակ անձնակազմի հետ կնքված աշխատանքային պայմանագրերում նախատեսել նրանց պարտականությունները՝ փաստաբանի վարքագծի կանոնագրքի պահանջները պահպանելու վերաբերյալ, և հետևել դրանց պահպանմանը:»:
Հոդված 22. Օրենքի 29-րդ հոդվածն ուժը կորցրած ճանաչել:
Հոդված 23. Օրենքի 30-րդ հոդվածում`
1) 1-ին մասը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.
«Փաստաբանական գործունեության արտոնագիր ստանալու համար փաստաբանի հավակնորդը փաստաբանների պալատ է ներկայացնում դիմում՝ փաստաբանների պալատին անդամագրվելու խնդրանքով, որին կցվում է որակավորման հանձնաժողովի տված վկայագրի պատճենը: Որակավորման հանձնաժողովի տված վկայագիրն ուժի մեջ է տրման պահից մինչև հաջորդ` փաստաբանական գործունեության արտոնագիր ստանալու համար որակավորման քննությունների անցկացումը:».
2) 4-րդ մասի «29-րդ և 34-րդ» բառերը փոխարինել «34-րդ և 46.1-46.4-րդ» բառերով.
3) 6-րդ մասն ուժը կորցրած ճանաչել:
Հոդված 24. Օրենքի 35-րդ հոդվածում`
1) 1-ին մասը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.
«Փաստաբանների պալատի նախագահը փաստաբանների պալատի կանոնադրությամբ սահմանված կարգով հրապարակում է փաստաբանների ցուցակը:».
2) 2-րդ մասի «փաստաբանի ցանկությամբ այլ տեղեկատվություն, որը մանրամասն պետք է նշված լինի փաստաբանի դիմումում» բառերը փոխարինել «փաստաբանների պալատի կանոնադրությամբ նախատեսված այլ տեղեկատվություն» բառերով.
3) 3-րդ մասի «ընդգրկում է նրան փաստաբանների ցուցակում» բառերը փոխարինել «ընդգրկում է նրանց համապատասխանաբար` փաստաբանների ցուցակում և այլ պետության փաստաբանների ցուցակում» բառերով.
4) 4-րդ մասը «պատասխանատվություն» բառից առաջ լրացնել «կարգապահական» բառով:
Հոդված 25. Օրենքի 36-րդ հոդվածը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.
«Հոդված 36. Փաստաբանների ցուցակից հանելը
- Փաստաբանների պալատի խորհրդի որոշմամբփաստաբանը հանվում է փաստաբանների ցուցակից, եթե`
1) նա գրավոր դիմում է փաստաբանների ցուցակից իր անունը հանելու վերաբերյալ.
2) դադարեցվում է նրա արտոնագրի գործողությունը սույն օրենքով նախատեսված հիմքերի առկայության դեպքում:
- Փաստաբանների պալատի նախագահի որոշմամբ փաստաբանը ժամանակավոր հանվում է փաստաբանների ցուցակից, եթե կասեցվել է նրա արտոնագրի գործողությունը:
- Փաստաբանների պալատի խորհրդի որոշմամբ այլ պետությանփաստաբանը հանվում է այլ պետության փաստաբանների ցուցակից, եթե դադարեցվել է նրա փաստաբանական գործունեության իրավունքն այն երկրում, որտեղ տրամադրվել էր այդ իրավունքը, կամ հավատարմագրի գործողությունը համարվել է ուժը կորցրած:»:
Հոդված 26. Օրենքի 37-րդ հոդվածը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.
«Հոդված 37. Արտոնագրի գործողության դադարեցումը
- Փաստաբանի արտոնագրի գործողությունը դադարեցվում է, եթե`
1) նա գրավոր դիմում է փաստաբանների պալատի նախագահին` արտոնագրի գործողությունը դադարեցնելու համար.
2) նա արտոնագիր է ստացել օրենքի պահանջների խախտմամբ.
3) առկա է սույն օրենքի 34-րդ հոդվածով նախատեսված հանգամանքը.
4) նա մահացել է, կամ ուժի մեջ է մտել նրան մահացած ճանաչելու մասին դատարանի ակտը.
5) նա փաստաբանական գործունեության արտոնագիր ստանալու, ներառյալ` որակավորման քննություններին մասնակցելու համար ներկայացրել է կեղծ տվյալներ.
6) լրացել է արտոնագրի գործողության կասեցման` սույն օրենքի 39-րդ հոդվածով սահմանված ժամկետը:
- Արտոնագրի գործողությունը դադարեցնում էփաստաբանների պալատի խորհուրդը, իսկ սույն հոդվածի 1-ին մասի 3-րդ և 4-րդ կետերում նշված դեպքերում` փաստաբանների պալատի նախագահը` այն ուժը կորցրած ճանաչելով:
- Փաստաբանների պալատի խորհուրդը կարող է դադարեցնելփաստաբանի արտոնագրի գործողությունը նաև սույն օրենքի 40.9-րդ հոդվածով նախատեսված դեպքերում:
- Արտոնագիրն ուժը կորցրած ճանաչելու մասին որոշումը կարող է մեկամսյա ժամկետում բողոքարկվել դատական կարգով:
- Անձն իրավունք ունի դիմելու նոր արտոնագիր ստանալու համար արտոնագրի գործողությունը դադարեցնելուց մեկ տարի անց:
- Այլ պետության փաստաբանը չի կարող փաստաբանական գործունեություն իրականացնել Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունում, եթե դադարեցվել է նրա փաստաբանական գործունեության իրավունքն այն երկրում, որտեղ նա ստացել է փաստաբանական գործունեություն իրականացնելու համապատասխան թույլտվություն:»:
Հոդված 27. Օրենքի 39-րդ հոդվածը շարադրել հետևյալ խմբագրությամբ.
«Հոդված 39. Արտոնագրի գործողության կասեցումը
- Փաստաբանի արտոնագրի գործողությունը կասեցվում է, եթեփաստաբանը`
1) ընտրվել է պետական ընտրովի մարմիններում, համայնքի ղեկավարի կամ ավագանու անդամի պաշտոնում` իր լիազորությունների ժամկետով.
2) զորակոչվել է ժամկետային պարտադիր զինվորական ծառայության մինչև ծառայության ժամկետի լրանալը.
3) մեկ տարուց ավելի ժամանակով առողջական վիճակի պատճառով ի վիճակի չէ կատարելու իր մասնագիտական պարտականությունները, եթե առկա են առողջական վիճակը հավաստող համապատասխան փաստաթղթեր, բայց ոչ ավելի, քան հինգ տարի ժամկետով.
4) անցել է հանրային ծառայության` պետական ծառայության, համայնքային ծառայության մեջ գտնվելու ժամկետով, բայց ոչ ավելի, քան հինգ տարի ժամկետով.
5) օրենքով սահմանված կարգով ճանաչվել է անհայտ բացակայող:
- Փաստաբանի արտոնագրի գործողությունը կարող է կասեցվել դատարանի կողմիցփաստաբանի նկատմամբ բժշկական բնույթի հարկադրանքի միջոցներ նշանակվելու դեպքում:
- Սույն հոդվածի 1-ին մասի 1-4-րդ կետերով նախատեսված հիմքերի առկայության մասինփաստաբանը պարտավոր է տասնօրյա ժամկետում տեղյակ պահել փաստաբանների պալատի խորհրդին:
- Փաստաբանի արտոնագրի գործողությունը կասեցնում էփաստաբանների պալատի խորհուրդը:
- Փաստաբանի արտոնագրի գործողության կասեցումը հանգեցնում է տվյալ փաստաբանի նկատմամբ սույն օրենքով նախատեսված երաշխիքների կասեցման:
- Արտոնագիրը կասեցված փաստաբանների պալատի անդամն իրավունք չունի մասնակցելու փաստաբանների պալատի մարմինների և փաստաբանների պալատի նախագահի ընտրություններին:
- Սույն հոդվածի 1-ին մասով նախատեսված հիմքերը վերանալուց հետո փաստաբանի արտոնագրի գործողությունը վերականգնվում էփաստաբանների պալատի խորհրդի որոշմամբ` այն փաստաբանի դիմումի հիման վրա, որի արտոնագրի գործողությունը կասեցվել էր:
- Փաստաբանի արտոնագրի գործողությունը վերականգնելը մերժելու մասին որոշումը կարող է բողոքարկվել դատական կարգով:
- Արտոնագիրը վերականգնածփաստաբանը պարտավոր է անցնել վերապատրաստման դասընթացներ` փաստաբանների պալատի խորհրդի սահմանած ժամաքանակով:»:
Հոդված 28. Օրենքի 6-րդ և 7-րդ գլուխները շարադրել նոր խմբագրությամբ.
«Գ Լ ՈՒ Խ 6
ՓԱՍՏԱԲԱՆԻ ՊԱՏԱՍԽԱՆԱՏՎՈՒԹՅՈՒՆԸ
Հոդված 40. Փաստաբանին կարգապահական պատասխանատվության
ենթարկելու հիմքերը
- Փաստաբանը ենթակա է կարգապահական պատասխանատվության սույն օրենքի ևփաստաբանի վարքագծի կանոնագրքի պահանջները խախտելու համար:
- Փաստաբանի մասնակցությամբ քրեական, վարչական կամ քաղաքացիական գործով ի վնասփաստաբանի վստահորդի ընդունված դատական ակտն ինքնին չի առաջացնում փաստաբանի կարգապահական պատասխանատվություն:
Հոդված 40.1. Կարգապահական վարույթի իրականացման կարգը,
փաստաբանի նկատմամբ կարգապահական վարույթ
հարուցելու առիթները և հիմքերը
- Փաստաբանի նկատմամբ կարգապահական վարույթի իրականացման կարգը սահմանվում է սույն օրենքով և փաստաբանի վարքագծի կանոնագրքով:
- Փաստաբանի նկատմամբ կարգապահական վարույթ հարուցելու առիթներն են`
1) պետական, տեղական ինքնակառավարման և ոչ պետական մարմինների, ինչպես նաև այլ անձանց դիմումները (բողոքները), ինչպես նաև զանգվածային լրատվամիջոցների հրապարակումները.
2) պատասխանատվության ենթարկելու վերաբերյալ դիմումով փաստաբանների պալատին դիմելու մասին դատարանի սանկցիան.
3) փաստաբանի` սահմանված ժամկետում անդամավճար չվճարելու վերաբերյալ փաստաբանների պալատի հաշվապահի ներկայացրած տեղեկանքը.
4) փաստաբանի` սահմանված ժամկետում վերապատրաստում չանցնելը.
5) հանրային պաշտպանի նկատմամբ կարգապահական վարույթ հարուցելու վերաբերյալ հանրային պաշտպանի գրասենյակի ղեկավարի միջնորդությունը:
- Չստորագրված կամ կեղծ ստորագրությամբ կամ մտացածին անձի անունից գրված նամակը, հայտարարությունը կամ կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու մասին անանուն հաղորդումը կարգապահական վարույթ հարուցելու առիթ չեն:
- Կարգապահական վարույթ հարուցելու հիմքն էփաստաբանի արարքի մեջ սույն օրենքի կամփաստաբանի վարքագծի կանոնագրքով նախատեսված պահանջների խախտման հատկանիշների առերևույթ առկայությունը:
Հոդված 40.2. Փաստաբանի և դիմողի իրավունքները կարգապահական
վարույթում
- Փաստաբանը և դիմողը սույն օրենքով սահմանված կարգով հավասար իրավունքներ ունեն`
1) մասնակցելու կարգապահական վարույթի բոլոր փուլերին ինչպես անձամբ, այնպես էլ ներկայացուցչի միջոցով.
2) կարգապահական վարույթի հարուցման պահից ծանոթանալու կարգապահական գործի բոլոր նյութերին, դրանցից պատճեններ հանելու և գործից դուրս գրելու ցանկացած ծավալի որևէ տեղեկություն.
3) տալու բացատրություններ կամ հրաժարվելու բացատրություններ տալուց.
4) ներկայացնելու ապացույցներ կարգապահական գործին կցելու և հետազոտելու համար.
5) հայտնելու բացարկներ փաստաբանների պալատի խորհրդի անդամներին և գործը նախապատրաստող անձանց.
6) հարուցելու միջնորդություններ.
7) հրավիրելու վկաներ, հարցեր տալու ինչպես իր, այնպես էլ մյուս կողմի կամ փաստաբանների պալատի խորհրդի հրավիրած վկաներին.
8) հարցեր տալու ելույթ ունեցողին.
9) հանդես գալու եզրափակիչ ելույթով.
10) ստանալու փաստաբանների պալատի նախագահի և փաստաբանների պալատի խորհրդի որոշումները.
11) դատական կարգով բողոքարկելու փաստաբանների պալատի նախագահի և փաստաբանների պալատի խորհրդի որոշումները:
Հոդված 40.3. Կարգապահական խախտման վերաբերյալ հաղորդումների
քննարկման կարգը և փաստաբանի նկատմամբ
կարգապահական վարույթ հարուցելը
- Կարգապահական վարույթ հարուցելու առիթների և հիմքերի առկայության դեպքումփաստաբանների պալատի նախագահը որոշում է կայացնում կարգապահական վարույթ հարուցելու մասին առիթը ծագելու պահից մեկ ամսվա ընթացքում:
- Նշված ժամկետում պալատի նախագահը կամ իր հանձնարարությամբ այլ անձ կարող է պահանջել լրացուցիչ փաստաթղթեր, բացատրություններ և այլ նյութեր:
- Փաստաբանի նկատմամբ կարգապահական վարույթը կարող է հարուցվել կարգապահական պատասխանատվության հիմքը հայտնաբերելուց հետո` վեցամսյա ժամկետում, բայց ոչ ուշ, քան հիմքը ծագելուց մեկ տարի հետո: Սույն մասում նշված ժամկետներն անցնելուց հետո կարգապահական վարույթ չի կարող հարուցվել, իսկ խախտմամբ հարուցված վարույթը ենթակա է կարճման: Կարգապահական վարույթ հարուցվելու օրվանից սույն մասով նախատեսված վաղեմության ժամկետը կասեցվում է:
- Կարգապահական վարույթ հարուցելու մասին որոշումն ընդունելուց հետո` հինգ օրվա ընթացքում, պալատի նախագահըփաստաբանների պալատի խորհրդի սահմանած կարգով կարգապահական գործն ուղարկում է սույն օրենքի 40.5-րդ հոդվածով նախատեսված անձին, իսկ սույն օրենքի 41-րդ հոդվածով նախատեսված դեպքերում`փաստաբանների պալատի խորհրդին:
- Կարգապահական վարույթ հարուցելու մասին որոշման պատճենը որոշումն ընդունելուց հետո` հնգօրյա ժամկետում, ուղարկվում է կարգապահական վարույթ հարուցելու մասին հաղորդած ֆիզիկական կամ իրավաբանական անձին ևփաստաբանին, որի նկատմամբ հարուցվել է կարգապահական վարույթ:
- Հանրային պաշտպանի նկատմամբ կարգապահական վարույթ հարուցելու մասին որոշումն ընդունելուց հետո` հնգօրյա ժամկետում, հաղորդվում է նաև հանրային պաշտպանի գրասենյակի ղեկավարին:
Հոդված 40.4. Կարգապահական վարույթի հարուցումը մերժելը
- Կարգապահական վարույթ հարուցելու առիթի կամ հիմքի բացակայության դեպքում փաստաբանների պալատի նախագահը պատճառաբանված որոշում է կայացնում կարգապահական վարույթ հարուցելը մերժելու մասին:
- Կարգապահական վարույթ հարուցելը մերժելու մասին որոշման պատճենը որոշումն ընդունելուց հետո` հնգօրյա ժամկետում, ուղարկվում է կարգապահական վարույթ հարուցելու մասին հաղորդած ֆիզիկական կամ իրավաբանական անձին:
- Կարգապահական վարույթ հարուցելը մերժելու մասին որոշումը շահագրգիռ անձը կարող է բողոքարկել դատական կարգով որոշումը ստանալուց հետո` մեկ ամսվա ընթացքում:
Հոդված 40.5. Կարգապահական վարույթի գործը փաստաբանների
պալատի խորհրդի քննարկմանը նախապատրաստելը
- Կարգապահական վարույթի գործըփաստաբանների պալատի խորհրդի քննարկմանը նախապատրաստում են այդ նպատակով փաստաբանների պալատի ընդհանուր ժողովի կողմից վարկանիշային կարգով չորս տարի ժամկետով փակ գաղտնի քվեարկությամբ ընտրվածփաստաբանները (այսուհետ` գործը նախապատրաստող անձ), որոնց թվաքանակը սահմանվում է փաստաբանների պալատի կանոնադրությամբ:
- Կարգապահական վարույթի գործերի բաշխումը գործը նախապատրաստող անձանց միջև կատարվում է փաստաբանների պալատի խորհրդի որոշմամբ սահմանված կարգով:
- Գործը նախապատրաստող անձը պարտավոր է հավաքել ապացույցներ` կարգապահական վարույթի օրինականությունն ապահովելու և արդարացի լուծման համար նշանակություն ունեցող հանգամանքները բացահայտելու համար:
- Գործը նախապատրաստող անձի կողմից ապացույցների հավաքման գործընթացը պետք է ավարտվի և կարգապահական գործըփաստաբանների պալատի խորհրդին ուղարկվի ողջամիտ ժամկետում, բայց ոչ ավելի, քան գործն ստանալուց հետո` երկու ամսվա ընթացքում:
Հոդված 40.6. Փաստաբանին կարգապահական պատասխանատվության
ենթարկելու վերաբերյալ գործի քննության կարգը
- Փաստաբանների պալատի խորհուրդը կարգապահական գործն ըստ էության քննող և վերջնական որոշում կայացնող մարմինն է:
- Փաստաբանների պալատի խորհուրդ մուտք եղած կարգապահական գործըփաստաբանների պալատի խորհրդի սահմանած կարգով վարույթ է ընդունում պալատի խորհրդի անդամը, որի մասին նա ընդունում է որոշում: Կարգապահական գործը վարույթ ընդունած խորհրդի անդամը այդ գործը փաստաբանների պալատի խորհրդում քննելիս հանդես է գալիս որպես նիստը նախագահող (սույն գլխում այսուհետ` նիստը նախագահող):
- Փաստաբանների պալատի նախագահը փաստաբանների պալատի խորհրդի կողմից կարգապահական գործի քննությանը չի մասնակցում:
- Կարգապահական գործը վարույթ ընդունելուց հետո` 10 օրվա ընթացքում, նիստը նախագահողը պարտավոր է նշանակելփաստաբանների պալատի խորհրդի նիստ և նիստի տեղի և ժամանակի մասին պատշաճ ծանուցել փաստաբանին, ում նկատմամբ հարուցվել է կարգապահական վարույթ, դիմող կողմին, վկաներին և կարգապահական գործին մասնակցող այլ անձանց:
- Կարգապահական գործը քննող պալատի խորհրդի նիստն իրավազոր է, եթե նիստին մասնակցում է խորհրդի անդամների առնվազն կեսը:
- Փաստաբանին կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու վերաբերյալ գործը փաստաբանների պալատի խորհուրդը քննում է ողջամիտ ժամկետում, բայց ոչ ավելի, քան գործն ստանալուց հետո` վեց ամսվա ընթացքում:
Հոդված 40.7. Փաստաբանին կարգապահական պատասխանատվության
ենթարկելու վերաբերյալ փաստաբանների պալատի խորհրդի
որոշումը
- Մեկ կարգապահական վարույթի քննության շրջանակում, անգամ եթե նույն փաստաբանը կատարել է մի քանի կարգապահական խախտում, փաստաբանների պալատի խորհուրդը կայացնում է մեկ որոշում:
- Փաստաբանների պալատի խորհուրդն որոշումը կայացնում է խորհրդակցական սենյակում: Խորհրդակցական սենյակում կարող են ներկա լինել միայն տվյալ գործը քննող խորհրդի կազմում ընդգրկված անդամները: Այլ անձանց ներկայությունը չի թույլատրվում:
- Խորհրդակցական սենյակում որոշումն ընդունվում է փաստաբանների պալատի խորհրդի անդամների բաց քվեարկությամբ: Ձայների հավասարության դեպքում ընդունված է համարվում այն որոշումը, որն ավելի բարենպաստ էփաստաբանի համար:
- Փաստաբանների պալատի խորհրդի կողմից խորհրդակցական սենյակում քննարկված հարցերը, խորհրդի անդամների արտահայտած դիրքորոշումը և քվեարկության արդյունքները հրապարակման ենթակա չեն ինչպես նիստի ընթացքում, այնպես էլ գործով քննությունն ավարտվելուց հետո:
- Փաստաբանին կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու վերաբերյալ գործի քննությունից հետո փաստաբանների պալատի խորհուրդը կարող է կայացնել հետևյալ որոշումներից մեկը.
1) փաստաբանին սույն օրենքով նախատեսված կարգապահական տույժի ենթարկելու մասին.
2) կարգապահական վարույթը կարճելու մասին:
- Կարգապահական խախտման փաստը ապացուցված լինելու վերաբերյալ բոլոր կասկածները, որոնք չեն կարող փարատվել սույն օրենքի և վարքագծի կանոնագրքի դրույթներին համապատասխան պատշաճ իրավական ընթացակարգի շրջանակում, մեկնաբանվում են հօգուտփաստաբանի:
- Որոշումը կազմվում և կողմերին է ուղարկվում հրապարակումից հետո` քսան օրվա ընթացքում:
- Փաստաբանների պալատի խորհրդի որոշումը կողմերը կարող են բողոքարկել դատական կարգով` փաստաբանների պալատի խորհրդի որոշումն ստանալու օրվանից` մեկամսյա ժամկետում: Փաստաբանների պալատի խորհրդի որոշումն օրինական ուժի մեջ է մտնում սույն հոդվածով նախատեսված բողոքարկման ժամկետն անցնելուց հետո:
- Օրինական ուժի մեջ չմտած խորհրդի որոշման բողոքարկումը կասեցնում է դրա օրինական ուժի մեջ մտնելը:
- Փաստաբանների պալատի խորհրդի որոշումներն ի կատար են ածվում օրինական ուժի մեջ մտնելուց հետո:
Հոդված 40.8. Փաստաբանների պալատի խորհրդի կողմից փաստաբանին
կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու
վերաբերյալ գործը կարճելու հիմքերը
- Փաստաբանների պալատի խորհուրդը կարճում էփաստաբանին կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու վերաբերյալ վարույթն այն դեպքում, երբ`
1) բացակայում է կարգապահական խախտման դեպքը.
2) հիմնավորված չէ փաստաբանին կարգապահական պատասխանատվության ենթարկելու հիմքի առկայությունը.
3) կարգապահական խախտումը կատարելուց հետո անձը հիվանդացել է անբուժելի հոգեկան հիվանդությամբ կամ դատարանի օրինական ուժի մեջ մտած վճռով ճանաչվել է անգործունակ.
4) կարգապահական խախտումը կատարելուց հետո սույն օրենքով սահմանված կարգով փաստաբանի արտոնագրի գործողությունը դադարեցվել է.
5) առկա է միևնույն հիմքով և միևնույն դեպքի վերաբերյալ կարգապահական վարույթ հարուցելու, կարգապահական վարույթի հարուցումը մերժելու կամ կարգապահական վարույթը կարճելու մասին չվերացված որոշում.
6) անցել են սույն օրենքով նախատեսված վաղեմության ժամկետները:
Հոդված 40.9. Փաստաբանի նկատմամբ կիրառվող կարգապահական տույժերը
- Փաստաբանի կարգապահական պատասխանատվության հարցը քննելուց հետո փաստաբանների պալատի խորհուրդը կարող է փաստաբանի նկատմամբ կիրառել կարգապահական տույժերի հետևյալ տեսակներից մեկը, բացառությամբ սույն հոդվածի 3-րդ մասով նախատեսված դեպքի.
1) նկատողություն.
2) խիստ նկատողություն.
3) մասնակցել լրացուցիչ վերապատրաստման դասընթացների.
4) տուգանք.
5) փաստաբանի արտոնագրի գործողության դադարեցում:
- Փաստաբանի նկատմամբ կիրառվող կարգապահական տույժը պետք է համաչափ լինի կատարված խախտմանը: Կարգապահական տույժ կիրառելիսփաստաբանների պալատի խորհուրդը հաշվի է առնում նաև խախտման հետևանքները, փաստաբանի անձը, մեղքի աստիճանը, առկա տույժերը, փաստաբանին բնութագրող ուշադրության արժանի այլ հանգամանքներ:
- Լրացուցիչ վերապատրաստման դասընթացներին մասնակցելու ժամաքանակը որոշում էփաստաբանների պալատի խորհուրդը: Լրացուցիչ վերապատրաստման դասընթացներին մասնակցելը կարող է կիրառվել նաև որպես լրացուցիչ տույժի միջոց սույն հոդվածի 1-ին մասի 1-ին, 2-րդ և 4-րդ կետերով նախատեսված տույժերից մեկի կիրառման հետ մեկտեղ:
- Տուգանքի չափը սահմանում էփաստաբանների պալատի խորհուրդը, որը չի կարող գերազանցել նվազագույն աշխատավարձի երկուհարյուրապատիկը: Տուգանքը փաստաբանը վճարում էփաստաբանների պալատի բյուջե:
- Փաստաբանի արտոնագրի գործողության դադարեցում տույժի տեսակը փաստաբանների պալատի խորհուրդը կարող է նշանակել միայն դիտավորությամբ կատարված ակնհայտ կոպիտ կարգապահական խախտման դեպքում:
- Փաստաբանը համարվում է կարգապահական տույժի չենթարկված`
1) նկատողության դեպքում` կարգապահական տույժ նշանակելու մասին որոշումն օրինական ուժի մեջ մտնելու պահից երեք ամիս հետո.
2) խիստ նկատողության դեպքում` կարգապահական տույժ նշանակելու մասին որոշումն օրինական ուժի մեջ մտնելու պահից վեց ամիս հետո.
3) որպես հիմնական տույժ` լրացուցիչ վերապատրաստման դասընթացներին մասնակցելու դեպքում` վերապատրաստումն անցնելու պահից վեց ամիս հետո.
4) տուգանքի դեպքում` տուգանքն ամբողջությամբ վճարելու պահից ինն ամիս հետո.
5) փաստաբանի արտոնագրի գործողության դադարեցման դեպքում` կարգապահական տույժ նշանակելու մասին որոշումն օրինական ուժի մեջ մտնելու պահից երկու տարի հետո:
- Անձը, որի նկատմամբ արտոնագիրը դադարեցվել է որպես տույժ, իրավունք ունի վաղեմության ժամկետներն անցնելուց հետո ընդհանուր հիմունքներով դիմելու փաստաբանի արտոնագիր ստանալու համար:
- Վաղեմության ժամկետի ընթացքն ընդհատվում է, եթե մինչև նշված ժամկետներն անցնելն անձը կատարում է նոր կարգապահական խախտում: Այդ դեպքում վաղեմության ժամկետի հաշվարկը վերստին սկսվում է նոր կարգապահական խախտման կատարման օրվանից:
Հոդված 41. Կարգապահական գործի քննության արագացված կարգի կիրառումը
- Փաստաբանի նկատմամբ սահմանված ժամկետում անդամավճար չվճարելու կամ վերապատրաստում չանցնելու հիմքով կարգապահական վարույթ հարուցելիս փաստաբանների պալատի նախագահը կարգապահական գործն անմիջապես հանձնում էփաստաբանների պալատի խորհրդի քննարկմանը:
Գ Լ ՈՒ Խ 7
ՀԱՆՐԱՅԻՆ ՊԱՇՏՊԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ ԵՎ ՀԱՆՐԱՅԻՆ ՊԱՇՏՊԱՆԻ ԳՐԱՍԵՆՅԱԿԸ
Հոդված 42. Հանրային պաշտպանությունը
- Հանրային պաշտպանություն է համարվում սույն հոդվածով նախատեսված դեպքերում տրամադրվող անվճար իրավաբանական օգնությունը:
- Անվճար իրավաբանական օգնությունը ներառում է`
1) խորհրդատվությունը` հայցադիմումների, դիմումների, բողոքների և այլ իրավաբանական բնույթի դատավարական փաստաթղթերի կազմում, ներառյալ` իրավաբանական տեղեկատվության տրամադրում.
2) ներկայացուցչությունը կամ պաշտպանությունը` քրեական, քաղաքացիական, վարչական և սահմանադրական գործերով:
- Սույն հոդվածի իմաստով ներկայացուցչությունը կամ պաշտպանությունն իրականացվում է քրեական գործով մինչդատական վարույթում, Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության ընդհանուր իրավասության առաջին ատյանի, վերաքննիչ և Գերագույն դատարաններում:
- Քրեական գործերով վարույթն իրականացնող մարմինը անվճար իրավաբանական օգնությունն ապահովում է հանրային պաշտպանի գրասենյակի միջոցով` Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության օրենսդրությամբ կամ միջազգային պայմանագրերով նախատեսված դեպքերում, կամ եթե դա է պահանջում արդարադատության շահը:
- Հանրային պաշտպանի գրասենյակը, բացառությամբ քրեական գործով կասկածյալին կամ մեղադրյալին իրավաբանական օգնություն տրամադրելու, ինչպես նաև սույն հոդվածի 6-րդ մասում նշված դեպքերի, սույն հոդվածով նախատեսված անվճար իրավաբանական օգնությունը տրամադրում է հետևյալ անձանց`
1) Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության պաշտպանության ժամանակ զոհված (մահացած) զինծառայողի ընտանիքի անդամներին.
2) 1-ին և 2-րդ խմբի հաշմանդամներին.
3) դատապարտյալներին.
4) Հայրենական մեծ պատերազմի և Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության պաշտպանության ժամանակ մարտական գործողությունների մասնակիցներին.
5) գործազուրկներին.
6) միայնակ բնակվող կենսաթոշակառուներին.
7) առանց ծնողական խնամքի մնացած երեխաներին, ինչպես նաև առանց ծնողական խնամքի մնացած երեխաների թվին պատկանող անձանց.
8) փախստականներին.
9) Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունում ժամանակավոր ապաստան ստացածներին.
10) անվճարունակ այն ֆիզիկական անձանց, որոնք իրենց անվճարունակությունը հաստատող հավաստի տվյալներ են ներկայացնում: Սույն կետի իմաստով անվճարունակ է համարվում այն ֆիզիկական անձը, որը չունի բավարար եկամուտ, համատեղ բնակվող աշխատող ընտանիքի անդամ, ինչպես նաև բացի անձնական բնակարանից, որպես սեփականություն չունի այլ անշարժ գույք կամ նվազագույն աշխատավարձի հազարապատիկը գերազանցող արժեքի փոխադրամիջոց:
- Անվճար իրավաբանական օգնություն ցույց չի կարող տրվել սույն հոդվածի 5-րդ մասում նշված անձանց`
1) ձեռնարկատիրական բնույթի գործերով (ներառյալ` կորպորատիվ վեճերով).
2) նվազագույն աշխատավարձի հազարապատիկը գերազանցող գույքային (գումարի) պահանջով գործերով, բացառությամբ այն գործերի, որտեղ անձը հանդես է գալիս որպես պատասխանող կամ պատասխանողի կողմում հանդես եկող երրորդ անձ.
3) եթե առկա են դիմող անձի անվճարունակությունը ժխտող փաստական հավաստի տվյալներ:
Հոդված 43. Հանրային պաշտպանի գրասենյակը
- Հանրային պաշտպանությունն իրականացվում է հանրային պաշտպանի գրասենյակի միջոցով:
- Հանրային պաշտպանի գրասենյակըփաստաբանների պալատի կազմում գործող կառուցվածքային ստորաբաժանում է, որը կազմված է հանրային պաշտպանի գրասենյակի ղեկավարից, հանրային պաշտպաններից և օժանդակ անձնակազմից:
- Հանրային պաշտպանի գրասենյակում աշխատողփաստաբանների քանակը սահմանում էփաստաբանների պալատի խորհուրդը` պետական բյուջեի միջոցների հաշվին ֆինանսավորման սահմաններում:
Հոդված 44. Հանրային պաշտպանի գրասենյակի ղեկավարը
- Հանրային պաշտպանի գրասենյակի ղեկավարինփաստաբանների պալատի նախագահի ներկայացմամբ նշանակում էփաստաբանների պալատի խորհուրդը` առնվազն յոթ տարվա փաստաբանական ստաժ ունեցող անդամների կազմից, չորս տարի ժամկետով:
- Հանրային պաշտպանի գրասենյակի ղեկավարի լիազորությունները վաղաժամկետ կարող են դադարեցվել փաստաբանների պալատի նախագահի ներկայացմամբ փաստաբանների պալատի խորհրդի կողմից` խորհրդի անդամների ընդհանուր թվի ձայների առնվազն երկու երրորդով`փաստաբանների պալատի կանոնադրությամբ սահմանված կարգով և դեպքերում:
- Հանրային պաշտպանի գրասենյակի ղեկավարը`
1) ներկայացնում է հանրային պաշտպանի գրասենյակը.
2) կազմակերպում է սույն օրենքով նախատեսված դեպքերում յուրաքանչյուրի համար հավասարապես մատչելի և արդյունավետ իրավաբանական օգնության իրականացումը.
3) կատարում է աշխատանքի բաժանում հանրային պաշտպանների միջև.
4) ընդունում է որոշումներ հանրային պաշտպանի գրասենյակի բնականոն գործունեությունն ապահովելու ուղղությամբ.
5) քրեական վարույթն իրականացնող մարմնի դիմումի կամ որոշման հիման վրա կամ սույն օրենքի 42-րդ հոդվածով նախատեսված այլ դեպքերում քաղաքացու դիմումի հիման վրա որոշում է կայացնում հանրային պաշտպանություն իրականացնելու մասին որոշումը կամ դիմումը բավարարելու և գործը հանրային պաշտպանին հանձնելու մասին կամ հանրային պաշտպանություն իրականացնելու դիմումը մերժելու մասին, երբ այն նախատեսված չէ սույն օրենքի 42-րդ հոդվածով.
6) հսկողություն է իրականացնում հանրային պաշտպանների կողմից իրավաբանական օգնություն իրականացնելու որակի և ժամկետների նկատմամբ.
7) միջնորդություն է ներկայացնում հանրային պաշտպանի նկատմամբ կարգապահական վարույթ հարուցելու համար.
8) կարող է դիմել պետական կամ տեղական ինքնակառավարման մարմիններին կամ տնտեսավարող սուբյեկտներին` անվճարունակ անձանց անվճարունակության փաստը ստուգելու, ինչպես նաև անվճար իրավաբանական օգնություն ցույց տալու համար անհրաժեշտ տեղեկություններ ստանալու նպատակով: Նշված մարմիններն ու տնտեսավարող սուբյեկտները պարտավոր են հնգօրյա ժամկետում անհատույց տրամադրել պահանջվող փաստաթղթերը (տեղեկությունները) կամ դրանց պատճենները, բացառությամբ, երբ պահանջվող փաստաթղթերը օրենքով պահպանվող գաղտնիք են պարունակում:
- Հանրային պաշտպանի գրասենյակի ղեկավարը խորհրդակցական ձայնի իրավունքով մասնակցում է փաստաբանների պալատի խորհրդի նիստերին:
Հոդված 45. Հանրային պաշտպանը
- Հանրային պաշտպան է համարվում հանրային պաշտպանի գրասենյակում աշխատողփաստաբանը, որը գործում է հանրային պաշտպանի գրասենյակի ղեկավարի ներկայացմամբ` պալատի նախագահի հետ կնքած աշխատանքային պայմանագրի հիման վրա:
- Հանրային պաշտպանի աշխատանքի անցնելու նպատակով կարող է սահմանվել մրցույթ`փաստաբանների պալատի խորհրդի սահմանած կարգով:
Հոդված 46. Հանրային պաշտպանի գրասենյակի ֆինանսավորումը,
հանրային պաշտպանի գործունեության ապահովման հետ
կապված ծախսերի փոխհատուցումը
- Հանրային պաշտպանի գրասենյակի ֆինանսավորումն իրականացվում է պետական բյուջեի միջոցների հաշվին, որը պետք է ապահովի հանրային պաշտպանի գրասենյակի բնականոն գործունեությունը:
- Հաշվի առնելով անվճար իրավաբանական օգնություն ստանալու համար դիմած քաղաքացիների հայտերի և փաստացի իրավաբանական օգնություն տրամադրելու դեպքերի վիճակագրական տվյալները`փաստաբանների պալատի խորհուրդը հանրային պաշտպանի գրասենյակի ղեկավարի առաջարկությամբ օրենքով սահմանված ժամկետում հանրային պաշտպանի գրասենյակի ծախսերի նախահաշիվը (բյուջետային հայտը) ներկայացնում է Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության կառավարություն՝ պետական բյուջեի նախագծում ընդգրկելու համար:
- Հանրային պաշտպանի գրասենյակի բյուջետային հայտը Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության կառավարության կողմից ընդունվելու դեպքում ընդգրկվում է պետական բյուջեի նախագծում, իսկ առարկության դեպքում պետական բյուջեի նախագծի հետ ներկայացվում է Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության Ազգային ժողով: Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության կառավարությունը Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետության Ազգային ժողով ևփաստաբանների պալատ է ներկայացնում բյուջետային հայտի վերաբերյալ առարկության հիմնավորումը:
- Հանրային պաշտպանի գրասենյակի դրամական միջոցները տնօրինում էփաստաբանների պալատի նախագահը:
- Հանրային պաշտպանի գրասենյակի գործունեության ապահովման հետ կապված ծախսերը փոխհատուցվում են պետական բյուջեից, որոնք ներառում են հանրային պաշտպանի գրասենյակի ղեկավարի և հանրային պաշտպանների պաշտոնային դրույքաչափերը, ինչպես նաև հանրային պաշտպանի գրասենյակի գործունեության ապահովման հետ կապված այլ ծախսեր: Հանրային պաշտպանի գրասենյակին հատկացվող ֆինանսական միջոցները չեն կարող ծախսվել այլ նպատակներով:
- Հանրային պաշտպանի պաշտոնային դրույքաչափը սահմանվում է Ստեփանակերտ քաղաքի դատախազի համար օրենքով սահմանված պաշտոնային դրույքաչափին հավասար գումարի չափով: Անհրաժեշտության դեպքումփաստաբանների պալատի նախագահը կարող է ժամավճարային դրույքաչափեր նախատեսող աշխատանքային պայմանագրեր կնքել հանրային պաշտպանի գրասենյակում չընդգրկվածփաստաբանների հետ: Այդ դեպքում փոխհատուցվող գումարի չափը սահմանվում է Ստեփանակերտ քաղաքի դատախազի աշխատանքային մեկ ժամի վարձատրության չափին համարժեք:
- Հանրային պաշտպանի գրասենյակի ղեկավարն իր գործունեության համար ստանում է փոխհատուցում՝ հանրային պաշտպանի պաշտոնային դրույքաչափի քսանհինգ տոկոսով ավելի գումարի չափով:
- Հանրային պաշտպանների գործունեության ապահովման հետ կապված այլ ծախսերի փոխհատուցման գումարը հաշվարկվում է հանրային պաշտպանի գրասենյակի ղեկավարի և հանրային պաշտպանների աշխատանքի վարձատրության համար նախատեսված գումարի երեսուն տոկոսի չափով՝ անկախ հանրային պաշտպանների կատարած փաստացի ծախսերից:»:
Հոդված 29. Օրենքը լրացնել հետևյալ բովանդակությամբ 7.1-ին գլխով.
«Գ Լ ՈՒ Խ 7.1
ՓԱՍՏԱԲԱՆԻ ՀԱՎԱԿՆՈՐԴՆԵՐԻ ՄԱՍՆԱԳԻՏԱԿԱՆ ՈՒՍՈՒՑՈՒՄԸ ԵՎ ՓԱՍՏԱԲԱՆՆԵՐԻ ՎԵՐԱՊԱՏՐԱՍՏՈՒՄԸ
Հոդված 46.1. Փաստաբանի հավակնորդը
- Փաստաբանի հավակնորդ կարող է լինել այն գործունակ ֆիզիկական անձը, որն ունի իրավաբանական կրթության բակալավրի կամ դիպլոմավորված մասնագետի որակավորման աստիճան, բացառությամբ, եթե նա դատապարտվել է դիտավորությամբ կատարված հանցագործության համար, և նրա դատվածությունը մարված կամ հանված չէ:
Հոդված 46.2. Փաստաբանի հավակնորդի ուսուցումը
1.Փաստաբանի հավակնորդի ուսուցումն իրականացվում է փաստաբանների պալատի խորհրդի սահմանած կարգով և ժամկետներում: Ուսուցումն իրականացվում է երկու փուլով` տեսական ուսուցում և գործնական ուսուցում (փորձաշրջան): Ուսուցման ընդհանուր տևողությունը չի կարող վեց ամսից պակաս լինել:
- Իրավաբանի առնվազն հինգ տարվա մասնագիտական ստաժ ունեցող փաստաբանի հավակնորդի ուսուցումն իրականացվում է պարզեցված ընթացակարգով:
Հոդված 46.3. Փաստաբանի հավակնորդի փորձաշրջանը
- Փաստաբանի հավակնորդը փորձաշրջանը կարող է անցնել ինչպեսփաստաբանի մոտ, այնպես էլ փաստաբանների պալատի խորհրդի սահմանած այլ հաստատություններում:
- Փորձաշրջանի անցկացման կարգը սահմանում էփաստաբանների պալատի խորհուրդը:
Հոդված 46.4. Որակավորման քննությունները
- Որակավորման քննությունը փաստաբանական գործունեության արտոնագիր ստանալու միասնական քննությունն է, որին մասնակցելու իրավունք ունեն միայն համապատասխան ուսուցում անցած փաստաբանի հավակնորդները:
- Որակավորման քննությունն ընդունում էփաստաբանների պալատի որակավորման հանձնաժողովը: Որակավորման քննության ընդունման և հանձնման կարգը սահմանում էփաստաբանների պալատի խորհուրդը:
- Որակավորման քննությանը չմասնակցած կամ որակավորման քննությունները չհանձնած փաստաբանի հավակնորդը վերստին որակավորման քննություն հանձնելու համար պարտավոր էանցնել փաստաբանների պալատի խորհրդի սահմանած հատուկ ծրագրով ուսուցում, բացառությամբ, եթե նա չի մասնակցել որակավորման քննությանը հարգելի պատճառներով: Երկրորդ անգամ որակավորման քննություններ չհանձնած փաստաբանի հավակնորդը վերստին կարող է մասնակցել որակավորման քննությանը ընդհանուր հիմունքներով կրկին ուսուցում անցնելու դեպքում:
- Որակավորման քննության արդյունքները կարող են բողոքարկվելփաստաբանների պալատի խորհրդին կամ դատական կարգով` որակավորման քննության արդյունքների հրապարակումից հետո` մեկ ամսվա ընթացքում:
Հոդված 46.5. Փաստաբանների վերապատրաստման կազմակերպումը
- Փաստաբանը վերապատրաստում կարող է անցնելփաստաբանների պալատի խորհրդի հավատարմագրած հաստատությունում:
- Փաստաբանը պարտավոր է անցնելփաստաբանների պալատի խորհրդի սահմանած կարգով և ժամաքանակով վերապատրաստման դասընթացներ, որոնք չեն կարող երկու տարվա ընթացքում քառասունութ ժամից պակաս լինել:
- Վերապատրաստման ընթացքումփաստաբանների` մինչդատական վարույթին և (կամ) դատական քննությանը չմասնակցելը համարվում է հարգելի, եթեփաստաբանը այդ մասին տեղյակ է պահել համապատասխան մարմնին:»:
Հոդված 30. Անցումային դրույթներ
- Սույն օրենքն ուժի մեջ է մտնում պաշտոնական հրապարակման օրվան հաջորդող տասներորդ օրը:
- Սույն օրենքի 28-րդ հոդվածով նախատեսված օրենքի 42-րդ հոդվածի 5-րդ մասն ուժի մեջ է մտնում 2015 թվականի հունվարի 1-ից:
- Այն կազմակերպությունները, որոնց սույն օրենքի ուժով արգելվում է իրենց անվանումներում օգտագործել «փաստաբան» բառը` դրա բոլոր հոլովաձևերով, կամ այդ բառը ներառող բառակապակցությունները, պարտավոր են սույն օրենքն ուժի մեջ մտնելուց հետո` վեց ամսվա ընթացքում, իրենց անվանումներից հանել այդ բառը` դրա բոլոր հոլովաձևերով, կամ այդ բառը ներառող բառակապակցությունները: Սույն մասում նշված ժամկետը խախտած կազմակերպությունները կենթարկվեն վարչական պատասխանատվության:
- Մինչև սույն օրենքն ուժի մեջ մտնելը ընտրվածփաստաբանների պալատի նախագահի, հանրային պաշտպանի գրասենյակի ղեկավարի և փաստաբանների պալատի խորհրդի անդամների լիազորությունները շարունակվում են ընտրվելու ժամանակ գործող օրենքով նախատեսված ժամկետով:
- Սույն օրենքն ուժի մեջ մտնելու պահից դադարեցվում են որակավորման հանձնաժողովի անդամների և կարգապահական հանձնաժողովի անդամների լիազորությունները:
- Փաստաբանի, դատավորի առնվազն տասնհինգ տարվա աշխատանքային ստաժ ունեցող անձը կարող է առանց ուսանելու և որակավորման քննություն հանձնելու ստանալ փաստաբանական գործունեության արտոնագիրմինչև 2016 թվականի հունվարի 1-ը:
ԼԵՌՆԱՅԻՆ ՂԱՐԱԲԱՂԻ ՀԱՆՐԱՊԵՏՈՒԹՅԱՆ
ՆԱԽԱԳԱՀ` Բ.ՍԱՀԱԿՅԱՆ
22 հոկտեմբերի 2013թ.
ք.Ստեփանակերտ
ՀՕ-38-Ն